MƯA, BUỒN ƠI… THÔI NGỪNG TIẾNG!
Mỗi năm mùa mưa đến làm cho chúng ta nhớ nhiều thứ, nhất là những ai xa quê, đến sống nơi thành thị. Ngồi trong căn nhà bịt bùng, nước mưa bị nhốt trong máng xối, nhà cao tầng, chỉ có thấy mưa, chớ không nghe được tiếng mưa rơi! Ở quê, thích nhất là ngồi trước hiên nhà, nhìn mưa, đưa tay hứng mưa, cho ta cảm-giác như chạm tay vào một thứ nước mát lạnh của trời trút xuống dân gian, xóa sạch bụi trần, tắm gội cỏ cây.
Nhớ thời trước 1975, đồ Mỹ tràn ngập thị-trường…, trong đó có một thứ “ưa dùng” là áo mưa Mỹ (bông-xô), cắm 4 cọc ngoài sân, cột 4 đầu để hứng nước mưa. Những hạt mưa long-lanh, ngọt xớt, hứng lấy đem đựng trong mái vú để quanh năm suốt tháng, uống vào mát hơn Dr.Thanh!
Miền Nam chỉ có hai mùa mưa nắng. Còn các mùa khác âm-thầm đi qua, người ta ít nhớ tới (chỉ quan-tâm đến mùa Xuân), những ngày trời nóng, thấy mây đen kéo về, sấm sét vần-vũ… là biết mùa mưa bắt đầu! Và ở thôn quê, người nông dân đã chuẩn bị những gì khi mùa mưa đến, và ra đồng sống với mưa.
Mùa mưa, có đôi khi mưa tối trời, mưa thúi đất, cỏ cây sinh sôi nảy nở, vạn- vật như tưng-bừng, những đêm mưa ở nhà quê, cóc nhái râm-rang suốt đêm, đó là tiếng gọi bạn tình, buồn thúi ruột. Những ngày mưa, người làm nông ra đồng ướt nhẹp nhưng họ vẫn vui vì ruộng vườn tươi mát, riêng các văn nghệ sĩ tuôn trào lai-láng thơ văn nhạc, hội họa… về mưa.
Cũng là mưa, nhưng hình như mưa thành thị khác mưa thôn quê? Và những bài hát mưa của nhiều nhạc sĩ cũng xuất phát từ nơi những tỉnh lẻ? Tôi đoán chừng, nhạc mưa khá phong-phú hơn nhạc những mùa khác.Nhạc mưa đến với chúng ta khá nhiều, và bài hát nào về mưa cũng làm cho chúng nhớ lâu, vì sự sống bắt đầu từ nước.
Mưa, đem đến sự sống cho vạn-vật, riêng nhà nông vui mừng, những con sông con suối nước về xuôi-ngược hò reo, tung tăng ghềnh-thác…, đất đã có nước, nước ở với đất. Riêng người nhạc sĩ thường thì buồn khi mùa mưa đến, có lẽ vì buồn nên họ mới viết được nhạc mưa, thử điểm lại tất cả những bài hát viết về mưa, đâu có bài nào vui?:
“… Mưa buồn ơi thôi ngừng tiếng
Mưa cho phố nhỏ càng buồn thêm
Mưa rơi gác xưa thêm lạnh vắng
Phòng côi lắng tiêu đìều
Đường thưa vắng đìu hiu…”
(Lạnh trọn đêm mưa-Huỳnh Anh).
Có một bản nhạc Mưa đã làm nên tên tuổi của ca sĩ Trang-Mỹ-Dung, đó là “Hai mùa mưa” của Mạc-Phong-Linh. Bản nhạc này ra đời từ năm 1967, và Trang-Mỹ-Dung nổi tiếng với bài hát Boléro này (Tôi gọi điện hỏi Trang-Mỹ- Dung, Mạc-Phong-Linh là ai: đó là nhạc sĩ Anh-Bằng). Có lần Trang-Mỹ-Dung nói đùa với tôi: “Mùa mưa lần trước ướt hơn mùa mưa lần này”:
“… Mùa mưa lần trước anh về đây ghé thăm tôi
Tình xưa bạn cũ gặp nhau đêm ấy mưa rơi
Tách cà phê ấm môi
Mình ngồi ôn lại những phút vui trôi qua mất rồi…”.
Và nhạc sĩ Văn Phụng “người rất khó tính trong sáng tác, hòa âm…”, ông cũng để lại một bài hát “Mưa” Boléro: “Giã từ đêm mưa”:
“… Đêm khuya, mưa rơi, trên đường vắng
Đôi chân, lang thang, tâm tư trầm vắng
Hạt mưa réo rắt nỗi buồn
Cho thế gian sầu
Thương mối duyên đầu
Yêu lứa đôi nghèo
Đội mưa mà đi…”.
Cuộc đời, mấy ai lại chẳng có đôi lần hờn dỗi, bâng-khuâng, bâng quơ… Và buồn nhất là những đêm nằm ngủ nghe mưa rơi:
“… Ngoài trời không sao thưa
Đường lầy ướt ngõ tối
Mưa khuya về hiu hắt đi vào hồn
Chuyện đời quên đi thôi
Dĩ vãng xa lắm rồi
Gợi lại để mà chi nữa người ơi!...”
(Nhạc phẩm Chuyện đêm mưa của Nguyễn-Hiền và Hoài-Linh).
“… Đêm chưa ngủ
Nghe ngoài trời đổ mưa từng hạt rơi…
Mưa lên phố nhỏ
Có một người vừa ra đi đêm nay
Để bao nhiêu luyến thương lại lòng tôi…”
(Mưa nửa đêm – Trúc-Phương)
Và chính mưa đã đem đến cho Đặng-Thế-Phong một bài hát “Giọt mư thu” bất hủ:
“… Gió ngừng đi
Mưa buồn chi
Cho cõi lòng lâm ly…”
Chưa hết, những ngày mưa ở Huế, chúng ta nhớ ca khúc “Mưa trên phố Huế” của Minh Kỳ qua giọng “không đụng hàng” của ca sĩ Ngọc Hạ, ca khúc này có một câu nghe mà không phân biệt được “Mưa ngày xưa và mưa bây giờ”:
-Ngày xưa mưa rơi thì sao/ Bây chừ mua nghe lại buồn…:
“… Chiều nay mưa trên phố Huế
Kiếp giang hồ không bến đợi
Mà mưa vẫn rơi, rơi hoài cho lòng nhớ ai
Ngày chia tay hôm nao còn đây
Tình đã xa gió mưa u hoài, mắt lệ ngân dài…
Ngày xưa mưa rơi thì sao
Bây chừ nghe mưa lại buồn
Vì tiếng mưa, tiếng mưa trong lòng làm mình cô đơn…”
Trên đây là một số bài hát mưa đã ướt đất, đã thắm lòng, đã đi qua biết bao mùa mưa nắng, nhưng không phai nốt, lạc ton dù giống bão có phũ-phàng.
Bây giờ trời đất vẫn còn mưa, có đôi khi mưa nhiều hơn những mùa mưa thế kỷ trước, nhưng nhạc mưa lại ít hơn, và nếu có, nhưng không còn “mưa lãng- mạn” như xưa nữa!
Có lẽ người nhạc sĩ bây giờ đã sợ mưa, và mưa không không làm bão lòng nhạc sĩ mà chỉ làm bão lụt quê-hương?
TRẦN HỮU NGƯ
