CÁM ƠN CÁC BẠN ĐÃ GHÉ THĂM, ĐỌC VÀ GHI CẢM NHẬN BLOG NHÃ MY. CHÚC CÁC BẠN THÂN TÂM LUÔN AN LẠC

Chủ Nhật, 19 tháng 10, 2025

TRÊN LÓI THU PHAI. - THƠ NHẬT QUANG

 


TRÊN LỐI THU PHAI


Có mùa thu vàng phai 

trên lối cũ em về 

như dấu lặng của bài tình ca dang dở

Gió thu nhẹ nhàng 

mà như lòng ai trăn trở 

nhìn những chiếc lá vàng xác xơ

nghiêng nghiêng cuốn theo chiều gió

mong manh chạm vào vết thương ký ức...

thời gian

Ta cúi xuống nâng niu chiếc lá

ép vào trang kỷ niệm... 

như níu giữ lại những yêu thương

đã từng một thuở yên vui, hạnh phúc

Mùa đã qua đi

và em - cũng thế

chiều nay còn lại mình ta

lặng lẽ tiễn thu qua

chợt lòng khô như phiến lá

nghe hoàng hôn rơi chạm buốt con tim.



Jos NHẬT  QUANG


Thứ Bảy, 18 tháng 10, 2025

VÓ TÉP BẦU - TỪ KẾ TƯỜNG

 



VÓ TÉP BẦU

Người thành phố ít phân biệt được tép và tôm. Tôm có nhiều loại tôm nhưng tên gọi đơn giản hơn tép. Thời nuôi tôm công nghiệp phát triển người ta thường quen con tôm sú, rồi chuyển qua tôm thẻ chân trắng. Nhưng nói về kích cỡ để phân loại tôm và tép thì hai con “tôm” này chỉ đáng gọi là tép. Và nếu gọi cho đúng tên của con tôm thì chí có “tôm Hùm”, “tôm càng xanh”, “tôm lóng” tôm này đích thị là tôm càng xanh” nhưng chưa trưởng thành. Một loại tôm dân dã, ngày xưa quê tôi ít ai ăn, vì chỉ để làm phân bón dưa hấu. Đó là con “tôm tích”, sau này trở thành “đặc sản” trong các nhà hàng, cùng với “tôm mũ ni”.
Tép thì có tép chong (còn gọi là tép rong), tép này nhỏ xíu, thường sống trong rong, rêu bám theo những bụi lúa ruộng. Ngày nhỏ tôi lấy rổ xúc (Một loại rổ lớn đan bằng tre) nhảy xuống ruộng ngập nước quơ vài vòng trong các bụi lúa thì có cả chén Tép chong về kho khô hay rang với muối. Dưới hạng Tép chong thì tép mòng (tép muỗi), tép này sống theo lỗ chân trâu, khá hơn thì tép bạc, đẳng cấp thì tép đất (tép này thường chạy nò vào mùa lúa trổ đòng đòng), ngoài chuyện làm tép khô (tôm khô), rang dừa, còn làm mắm tép vì rất ngon. Nhưng tôi vẫn thích nhất là tép bầu.
Con tép bầu dân dã rang muối mặn là món ăn trường kỳ của tôi ngày thơ ấu, không chỉ ăn thường xuyên trong các bữa cơm ngày thường mà còn được bỏ vào cà-mèn cơm khi đi học trường xa ở lại lớp buổi trưa để học tiếp buổi chiều. Con tép bầu sống trong kinh, rạch ven bờ có nhiều dừa nước, ô rô, cóc kèn. Muốn bắt tép bầu phải lên kinh hay xuống rạch và phải canh theo con nước. Dễ bắt tép bầu nhất là lúc nước ròng, cứ theo mấy chỗ trũng, nước sâu hay mấy cái “Búng” ven bờ kinh, rạch sẽ bắt được nhiều tép bầu. Muốn bắt được con tép bầu chỉ có cách nhanh nhất là vó.
Cái vó tép làm rất đơn giản, chỉ là một miếng vải mùng hình vuông, mỗi cạnh 60cm, vót nang tre làm 4 cái gọng, cột túm bốn góc, cáng vó cũng bằng cành tre tròn cỡ ngón chân cái, dài khoảng 1,2m-1,5m. Khoảng cách từ đầu cáng vó tới gọng vó cột bằng sợi dây thừng dài 70cm, vừa đủ độ sâu cho tép vào mà khi thoát ra rất khó. Mồi nhữ chỉ là cám rang vàng cho thơm đựng trong chén, cho ít nước vào “nhồi” cho dẻo. Canh con nước ròng dưới kinh, rạch đã rút thì vác vó, xách thùng đi vó tép bầu.
Cùng họ nhà tép nhưng tép bầu thân tròn, ngắn, vỏ trắng, cứng, con to nhất cỡ ngón tay út, con cái luôn mang trứng đầy bụng. Tép bầu ngắt đầu, đuôi, rang muối, nấu canh chua rau muống, canh chua bông so đũa, rang muối, rang dừa đều rất ngon. Lúc nhỏ ở quê tôi rất thích vó tép bầu, cứ tìm chỗ cái búng hoặc đoạn bờ rạch bị khuyết vào rồi bỏ cục mồi cám như vắt cơm, thả vó ngập sâu trong dòng nước, vó đã cột sẵn cục chì dằn đáy cho khỏi trôi, canh khoảng 5-10 phút thì cất vó. Lũ tép bầu mê mồi lao vào tranh nhau rỉa cám, khi bị cất vó chúng nhanh chân thoát ra nhưng người cất vó còn nhanh hơn, thoát cái cất vó khỏi mặt nước, những chú tép bầu nhảy lao xao trong vó liền bị bắt bỏ hết vào thùng.
Ngày nhỏ tôi vó tép bầu thuộc loại “cao thủ”, thả vó khoảng non tiếng đồng hồ được cả lít tép mang về hì hụi làm, chế biến những món ăn đơn giản cây nhà lá vườn mà cực ngon. Có thể ở lứa tuổi của tôi ngày đó và bây giờ nhiều người xa xứ khi hồi tưởng lại kỷ niệm thơ ấu của mình nơi quê nhà vẫn còn nhớ con Tép bầu và thú vui lội kinh rạch đi vó tép.
Điều lạ là bây giờ đi chợ quê tôi cố ý tìm mua tép bầu về chế biến những món ăn đơn sơ để nhớ lại thời tuổi nhỏ nhưng hầu như không thấy loại tép này. Còn kinh rạch quê tôi bây giờ thì khác xưa nhiều quá, đã bị thu hẹp dòng chảy do dừa nước mọc um tùm lấn ra hết bãi bùn, các loại cây tạp không ai dọn dẹp nên mọc thành rừng. Những con kinh, con rạch trong tuổi thơ tôi không còn nữa thì làm gì còn thú vui đi... Vó tép bầu?


TỪ KẾ TƯỜNG

Thứ Sáu, 17 tháng 10, 2025

TÌNH CA QUÊ HƯƠNG, RỰC RỠ TRONG CHẶNG ĐƯỜNG CHIẾN TRANH. - TRẦN HỮU NGƯ






TÌNH CA QUÊ HƯƠNG, RỰC RỠ TRONG CHẶNG ĐƯỜNG CHIẾNTRANH
Chiến tranh đã đi qua thật lâu rồi.
Tôi đôi lúc ngồi thương nhớ những hình bóng cũ nơi quê nhà. Và có khi nghĩ suy về quá khứ, như nhớ một mái tranh, một hàng dừa, một bờ biển với những con cá đánh bắt gần bờ, một lùm tre, một con sông nhỏ, một cánh đồng với những gié lúa vàng ươm, những đám mạ non phơn phớt, đàn trâu ung dung gặm cỏ không biết chiều đã về, nghe vui tai tiếng ếch, tiếng dế…, đàn chim vụt bay khi khói lam chiều bắt đầu bay nhẹ…
Những bài tình ca vô cùng rực rỡ trong chặng đường Chiến tranh đã đi qua tôi. Nhà xưa, người xưa, cảnh xưa… có thể mất, nhưng những bài tình ca quê hương vẫn còn. Những người nhạc sĩ thời Chiến tranh, viết những nhạc phẩm về quê hương, sao tài hoa thế, nhạc còn đây, nhưng họ đã là người thiên cổ?
Tôi tạm điểm danh “Những bài tình ca quê hương rực rỡ trong chặng đường chiến tranh” gồm có :
-Phạm Duy (Quê nghèo, Tình hoài hương), Chung Quân (Làng tôi), Hoàng Giác (Quê hương),Việt Lang (Tình quê hương), Nguyễn Hiền (Tiếng sáo diều), Nhị Hà (Trở về thôn cũ), Hoàng Trọng (Mộng ban đầu), Nhật Bằng (Quê hương), Phạm Ngữ (Nhớ quê hương), Phạm Đình Chương (Xuân tha hương) v.v…
Bài viết ngắn này, không thể nói hết những nhạc phẩm viết về quê hương. Những nhạc phẩm nêu trên chỉ có tính cách tượng trưng, nhưng đó là những bài hát khó quên, lãng mạn trong đau thương, bi tráng trong khổ đau, dằn xé tột cùng trong mất mát, ai oán, hờn tủi, của những ngày quê hương đắm chìm trong khói lửa Chiến tranh. Những người nhạc sĩ ấy là ai? Họ là những chàng trai không biết gây thù chuốc oán, không hám danh, không tư lợi, chỉ biết dùng lời ca, tiếng nhạc để vẽ lên bức tranh quê hương có máu, nước mắt, mồ hôi… của một thời mơ Thanh bình trong Chiến tranh! (Không dám mơ Hòa bình, vì còn lâu lắm!)
Nhắc đến nhạc sĩ Hoàng Giác, tôi nhớ nhạc phẩm “Ngày về” của ông được VNCH lấy làm bài “Chiêu hồi”, ông một thời đau khổ vì bài hát này. Thật ra ông có hai nhạc phẩm “Ngày đi” và “Ngày về”.
Còn nhạc sĩ Việt Lang thì, dù nổi tiếng hai nhạc phẩm “Tình quê hương” và “Đoàn quân đi”, nhưng ông không có tên trong Hội nhạc sĩ Việt Nam! Và khiêm nhường thay ông chỉ nhận mình là tác giả “nghiệp dư”.
Và nói về nhạc phẩm “Làng tôi”, thì ngày xưa tôi hát :
“Làng tôi có cây đa cao ngất từng xanh
Có sông sâu lơ lững vờn quanh ÊM XUÔI VỀ ĐÂU?”. (Chớ không phải ÊM XUÔI VỀ NAM).
Tất cả con sông đều chảy ra biển. “Êm xuôi về đâu” là câu hỏi chưa xác định. Nếu biết “Về Nam” thì làm hỏng bài hát “Làng tôi” rồi! ÊM XUÔI VỀ NAM có vẻ… chính trị quá?
Bài viết ngắn này, phần tôi, tôi nghe nhạc phẩm “Trở về thôn cũ” của Nhị Hà, nghe sao nó nhức nhối, nên tôi chọn nhạc phẩm này để chúng ta cùng nhớ về thôn làng cũ.




Nhạc sĩ Nhị Hà là thần đồng âm nhạc Việt-Nam. Năm 13 tuổi ông viết tác phẩm “Mẹ tôi”. Một bài hát lừng danh tôn vinh người mẹ Việt Nam. Ông sáng tác rất ít “quý hồ tinh bất quý hồ đa”.
Nhạc sĩ Nhị Hà:
-Tên thật Lê Quang Mại
-Sinh 1935 tại Quảng Bình
-Sau 1975 định cư ở Houston-Texax
Chỉ có 3 nhạc phẩm đã làm nên tên tuổi của nhạc sĩ Nhị Hà:
-Mẹ tôi
-Trở về thôn cũ
-Nhớ một mùa hoa
Ông đã qua đời tại Mỹ, nhưng không ai biết rõ ngày mất của ông?
Bài “Trở về thôn cũ” Nhị Hà lấy hoàn cảnh Sông Hương (sáng tác năm nào thì chưa rõ), đặc biệt bài hát này, hát Điệp khúc trước:
“… Làng tôi nghiêng mình soi bóng Hương giang
Những đêm trăng sáng long lanh giòng sông
Dáng ai giặt yếm bên bờ dịu dàng
Thả tiếng khoan hò theo nhịp chèo vọng xa
Làng tôi những chiều khi gió lên khơi
Nắng hanh phơn phớt pha hồng gò má
Những cô thôn nữ trên đường về chợ
Và tiếng sáo diều dặt dìu buông lời thơ…
1.
Nhưng sao hôm nay ta trở lại quê hương
Tuy con sông sưa vẫn êm đềm uống quanh
Còn đâu già đình
Còn đâu bóng hình mẹ già mên yêu?
Nơi đây điêu linh
Nơi đây quạnh quẽ
Nơi đây chẳng còn bóng người ngày trước
Nơi đây tan thương buông bức màn thê lương
Quê hương còn đó nhưng người về đâu?
Vì đâu thôn làng thành chốn tan hoang?
Cớ ao bao cánh chim xa tổ ấm?
Biết bao giờ gió tha hương trở về
Cùng tiếng sáo diều dìu dặt lời xưa…”
“Trở về thôn cũ” nếu bỏ câu đầu, sao giống thôn cũ miền Nam nói riêng và thôn cũ Việt Nam nói chung.
Thôn là một đơn vị rất nhỏ trong làng, nằm xa đô thị, Chiến tranh, thôn cũ thường là vùng oanh kích tự do, là “vùng xôi đậu”.
Có ai “bỗng dưng bỏ làng” và một ngày nào đó bỗng dưng nhớ làng:
“… Làng tôi những chiều khi gió lên khơi
Nắng hanh phơn phớt pha hồng gò má
Những cô thôn nữ trên đường về chợ
Và tiếng sáo diều dìu dặt buông lời thơ…”
Bài hát đẹp quá, lãng mạn quá, bi thương quá!
Nhưng “Trở về thôn cũ” sau chiến chinh, sao nó nghiệt ngã và đau thương quá :
“… Còn đâu đồng xanh
Còn đâu gia đình?
Còn đâu bóng hình mẹ già mến yêu?
Nơi đây điêu linh
Nơi đây quạnh quẽ
Nơi đây chẳng còn bóng người ngày trước
Nơi đây tang thương buông bức màn thê lương
Quê hương còn đó nhưng người về đâu?...”.
“Trở về thôn cũ”, một bài hát đã làm chúng ta nao lòng trong những ngày Chiến tranh, bây giờ Hòa bình nghe lại chúng ta vẫn cảm thấy mủi lòng.
“Trờ về thôn cũ” là bài hát nằm trong kho tàng “Âm nhạc chiến tranh Việt Nam”
Một câu kết trong “Trở về thôn cũ” thật nhức nhối:
-Quê hương còn đó nhưng người về đâu?



TRẦN HỮU NGƯ

Thứ Năm, 16 tháng 10, 2025

ĐẤT NGHÈO - THƠ LÊ KIM THƯỢNG

 




ĐẤT  NGHÈO    

 

 

1. 

 

Đường về xa lắm người ơi

Quê hương hai tiếng gọi mời trong anh…

Cổng làng đã phủ rêu xanh

Đón người ngày ấy đã thành…  Người xưa

Sông dài biết mấy đò đưa

Thương đời Cha Mẹ nắng mưa dãi dầu

Sông xưa giờ đã bắc cầu

Bâng khuâng nhung nhớ một câu gọi đò

Đất cằn sỏi đá âu lo

Gom tùng hạt thóc đắn đo vụ mùa

Bến sông sóng vỗ gió đùa

Lời ru Đất Mẹ sớm trưa nặng tình

Chợ quê họp cạnh sân đình

Quà quê thấm đậm nghĩa tình chân quê

Trăm năm một cõi đi về

Người trăm năm vẫn bộn bề truân chuyên…

 

 

2. 

 

Bến quê còn đợi con thuyền

Đưa người viễn khách về miền lãng quên

Lời ru sóng nước mông mênh

Dòng đời chảy mãi, tuổi tên quên rồi

Đường xưa lạnh dấu chân người

Chờ ai viễn xứ, chân trời về quê…

Gia đình là mái chở che

Đông về rét buốt, trưa hè tỏa hương

Gia đình là bến yêu thương

Chờ người xa xứ, muôn phương, nghìn trùng

Mẹ - Cha dạy nghĩa Hiếu – Trung

Gia đình là gốc thủy chung mãi còn

Đất nghèo trọn nghĩa sắt son

Thật thà, chất phát, vuông tròn trước sau

Tình người, tình đất đậm sâu

Quê hương làng xóm một màu thân thương…


                        

              Nha Trang, tháng  10. 2025

                  LÊ KIM THƯỢNG      


Thứ Tư, 15 tháng 10, 2025

NHỮNG NGÀY MƯA BẢO - THƠ NGUYỄN AN BÌNH

 



NHỮNG NGÀY MƯA BÃO


Đâu phải là bão lòng

Sao lòng người từng hồi dậy sóng 

Mẹ ta một đời vai nặng

Gieo neo gánh gồng em thơ chạy lũ

Bão chồng bão, mưa chồng mưa

Giấc mơ yên bình nặng hạt

Gió lốc đi qua mái nhà

Ầm ào gieo tiếng oán

Nghe nỗi buồn quặn thắt

Đất đai nghẻn mạch tự nơi nào 

Ta ấp tay vào ngực

Tự hỏi bao giờ máu chảy về tim?


NGUYỄN AN BÌNH


Thứ Ba, 14 tháng 10, 2025

LỐI VỀ. - THƠ HUỲNH TÂM HOÀI ,NHẠC A .I








THƯƠNG LẮM MIỀN BẮC -THƠ TRẦN NGỘ, BI THIẾT - THƠ HUY VỤ





 THƯƠNG LẮM MIỀN BẮC


Đến hẹn ông trời bão ghé đây
Làm cho người vật xác thân gầy
Vườn ngô ngã quỵ hoa đang trổ
Ruộng lúa đổ ào hạt mới xây
Kinh tế đếm ngày lo gió giựt
Của tiền tính tháng sợ mưa vây
Cầu mong nắng hửng cho dân hưởng
Lũ lụt mần chi khổ thế nầy .

TRẦN NGỘ
9.10.2025

BI THIẾT

Sân hận dường như chất chứa đầy
Thiên tai đổ xuống khắp đông tây
Cho bao khắc vắng con tim nhói
Để bấy canh dài giọt lệ cay
Phía nọ gió giông mưa sập núi
Bên đây lũ lụt đất vùi thây
Muôn vùng tơi tả đầy bi thiết
Con tạo bày chi mãi cảnh này…


HUY VỤ
13/10/2025