SÔNG TIÊU TƯƠNG

SÔNG TIÊU TƯƠNG - Nguyễn Khôi

Nguồn :  http://phudoanlagi.blogspot.com/2013/07/song-tieu-tuong-nguyen-khoi.html#more

Nhà văn Nguyễn Khôi - Hội Viên Hội Nhà Văn Hà Nội - quê gốc làng Cổ Pháp, sau đổi là Đình Bảng, đất phát tích Vương triều Lý; từ năm 2002 đã dành thời gian và tâm huyết viết Bộ Sử Làng "Cổ Pháp Cố Sự" 4 tập, dày 970 trang.

Tập 1+ 2+ 3 đã xuất bản, vừa được Giải Thưởng Văn Học Nghệ Thuật Thủ Đô 2008 (cùng đợt với tập" Thơ Trần Dần"). Tập 4 đã viết xong (Chuyện làng Đình Bảng từ 1945 đến nay) sẽ xuất bản trong dịp tới. Xin giới thiệu một bài viết của ông trong Bộ Sử Làng "Cổ Pháp Cố Sự" nói trên, về một con sông có thực ở Việt Nam vẫn đang còn tồn tại ( đang bị lấp bồi dần chỉ còn thành con ngòi nhỏ) nên không có tên trên bản đồ VN, dù là con sông đã đi vào huyền thoại với chuyện tình Trương Chi - Mỵ Nương : SÔNG TIÊU TƯƠNG

          

       Thủy đình, Đền Đô, Bắc Ninh ngày nay tương truyền được xây dựng trên dấu vết dòng Tiêu Tương. Ảnh: nguồn internet

        SÔNG TIÊU TƯƠNG

          Đó là dòng sông cổ tích, dòng sông huyền thoại của :

                      Ngày xưa có anh Trương Chi

                      Người thì thậm xấu, hát thì thậm hay

                      Cô Mỵ Nương ở Lầu Tây

                      Con quan Thừa Tướng ngày ngày cấm cung

                      Trương Chi chở đò ngoài sông

                      Cất lên tiếng hát động lòng Mỵ Nương...

Lầu Tây ở trên đồi Hồng Vân (Lim). Để tưởng nhớ mối tình "tiếng hát trái tim" này, hàng năm cứ đến ngày 13 tháng giêng trai gái trong vùng trẩy hội về đây hát giao duyên Quan họ. Với cảm hứng "ai về Kinh Bắc" - nhạc sỹ Văn Cao đã sáng tác bài "Trương Chi" réo rắt bổng trầm bất hủ.Thông Đạt thì cất cao tiếng hát "ai có về bên bến sông Tương, nhắn người em gái tôi thương...".           Với năm tháng thời gian cứ kéo dài như không bao giờ hết...Đến nay còn xao xuyến bao lòng người con Kinh Bắc. Làng Cổ Pháp xưa nằm ngay bên bờ sông Tiêu Tương. Vua Lý từ Thăng Long về bằng thuyền rồng qua nẻo cửa sông Đuống (chỗ Gia Quất - Gia Lâm) rồi vào các con ngòi nhỏ qua vùng Cói, Yên Thường tới Cổ Pháp... Sông Đuống xưa còn nhỏ cỡ con ngòi (sau này được Nguyễn Công Trứ một lần và Nguyễn Tư Giản một lần- là Doanh Điền Sứ đã cho đào to, mở rộng như ngày nay) theo ý một vài vị cố lão thì địa lý cổ sông Đuống là Minh Đường của mộ tổ nhà Lý" bát diệp liên hoa" (tám cánh hoa sen) ở trong rừng Báng. Tương truyền xưa vua Lý Thánh Tông thường đi thuyền rồng từ quê theo sông Tiêu Tương lên chùa trên núi Phật Tích (Tiên Du) nghỉ mát và đọc kinh vào mùa hè. Những địa danh núi Tiêu, xã Vân Tương, những khúc sông ở Đình Bảng, Nuốn, Phù Lưu sang tới Yên Phong, Quế Dương đổ vào sông Cầu (Nguyệt Đức) là dấu vết của sông Tiêu Tương thơ mộng ngàn xưa. Ngày nay, với ý định khơi lại sông Tiêu Tương từ đầm Phù Lưu qua Đền Đô (Đình Bảng) ra tới Trịnh Xá đổ vào sông Ngũ Huyện Khê... nếu thành hiện thực là ta đã khơi dậy sự trở lại với cội nguồn: lối xưa Vua Lý đi về... để câu Quan họ xanh dòng Tiêu Tương. Từ hồi còn đi học, tôi rất thích chùm thơ"Tiêu Tương bát cảnh" truyền đời của Tiến sỹ Nguyễn Xung Ý người làng Kim Đôi (Quế Võ) một trong nhị thập bát tú "Hội tao đàn" của Vua Lê Thánh Tông (1442-1497) tuy là mượn thể thơ Tàu, nhưng đó là thơ Quốc Âm, rất Việt Nam: ..Pha khói chim về cây điểm phấn

                        Quáng dòng cá hớp nước tuôn la

                        Có người đợi nguyệt trèo khoang gác

                        Nước Thương Lang một tiếng ca

                                (Bóng chiều rọi thôn chài)

            Lại nhớ câu Kiều:

Mành Tương phân phất gió đàn

                        Hương gây mùi nhớ, trà khan giọng tình

          Thì lại thấy: thời xưa ấy Nguyễn Du đã bao lần lội qua sông Tiêu Tương về thăm quê mẹ ở làng Hoa Thiều (Từ Sơn).

          Với chàng Phạm Thái (thời Lê mạt) thì Tiêu Sơn cổ tự soi bóng xuống dòng Tiêu Tương đã cho thi sỹ cất cánh hồn thơ viết những cẫu thơ tình đầu tiên của Việt Nam:

                        Trăng soi vằng vặc vóc non mờ

Lan thoảng hương đưa

                        Cúc thoảng hương đưa

                        Trời in một sắc nước xanh lơ

                        Oanh nói u ơ

                        Yến nói u ơ

                        Cánh buồn chở nguyệt gió lay sơ

                        Lốm đốm sau thưa

                        Phấp phới sương thưa

                        Chinh nhân thổi địch (sáo) ơ hờ

                        Thiều nhạc không xa

... Thấp thoáng oanh thoi dệt liễu

                        Thung thăng phấn bướm dồi mai

                        ... Mai ủ hình thơ

                        Trúc ủ hình thơ...

          Với tôi, sông Tiêu Tương ở ngoài cổng sông Vớt (xóm Bà La- Đình Bảng) vớt xác Trương Chi hay vớt hồn ai là cả tuổi thơ đầy chất quê mơ mộng, diệu huyền. Đó là những chiều hè, tôi cùng lũ bạn nhỏ chăn trâu bơi lội trên sông. Đó là những đêm Trung thu ngồi trên thành cống cổng sông Vớt lắng nghe tiếng sáo diều vi vu lưng trời thả hồn người tới dặm cao xanh. Đó là những đêm chống hạn, tát nước cùng người bạn gái "múc ánh trăng vàng đổ đi..."

         Nơi ấy có những con cò lặn lội, những cánh cò bồng bế nhau đi, những đàn chim ngói chở heo may về, những đám lục bình trôi nổi với những chùm hoa tím ngát. Sông là lòng quê, tình quê chở đầy ắp hồn làng... Để ai đó có xa nhau thì có lúc bất chợt nảy trong đầu cái câu:

                     Sông Tương một dải nông sờ

                     Bên trông đầu nọ bên chờ cuối kia

                     Như một lời hẹn ước xa mờ...

                                                                                                                                                                                                                       NGUYỄN KHÔI

Nguồn:  http://tuvienhuequang.com/thu-vien/tu-sach/2712-co-phap-co-su-ve-coi-nguon-nha-ly.html?start=3

  Từ email của La Thụy gửi lam ngoc theo yêu cầu của Nhã My muốn đăng lại bài nầy để bổ túc cho tài liệu về sông Tương(Tiêu Tương) ở VN nhân  bài viết của TG Huy Thanh Khói sông Tương trong thơ lục bát Nhã My

NM chân thành cảm ơn nhà văn Nguyễn Khôi và bạn La Thụy

**Ghi chú Nội dung các emails trao đổi giữa nhà văn Nguyễn Khội La Thụy và Nhã My về bài viết  của Huy Thanh và các còm có liên quan tới sông Tiêu Tương ở VN

----- Thư đã chuyển tiếp ----

Từ: Phu Doan <phudoan223@yahoo.com.vn>

Tới: "khoidinhbang@gmail.com" <khoidinhbang@gmail.com>

Đã gửi 19:38 Thứ Ba, 23 tháng 7 2013

Chủ đề: HỒI ÂM NHẬN THƯ QUA BƯU ĐIỆN CHUYỂN

Thật bất ngờ và thật vui khi bác Khôi gửi thư. Cũng đã lâu rồi, mình không liên lạc với nhau bác Khôi nhỉ! Ít ra cũng gần 3 năm rồi. Bác vẫn khoẻ và sáng tác đều chứ!

Tôi đang đọc dần thơ của bác và  những bài bình thơ của bác đây. Nếu bác không phiền thì gửi  chúng qua email dưới dạng tập tin (attach), và cho phép tôi đăng trên các trang blog của tôi được không?

Bác đã nhắc đến Nhã My và Huy Thanh nhân vào đọc entry "SÔNG TIÊU TƯƠNG" ở blog Huy Thanh. Sông Tiêu Tương ở miền Bắc quê bác, nơi phát xuất chuyện tình TRƯƠNG CHI - MỴ NƯƠNG là con sông có thật ở VN, rất tiếc lại không có trên bản đồ VN ( hình như nó chỉ còn là con sông lấp, con ngòi nhỏ thôi thì phải), vì vậy HUY THANH trong entry trên trả lời làm tôi chưa thoả mãn lắm. Huy Thanh vẫn đang còn nhầm lẫn SÔNG TƯƠNG của Trung Quốc và SÔNG TIÊU TƯƠNG của Việt Nam. 

Tôi chưa có đ/c email của Huy Thanh,  nhưng có đ/c email của Nhã My. Nhã My chắc chắn có đ/c email của Huy Thanh .

Gửi bác đ/c email của Nhã My nhé:

 Nhamy <lamngoc201278@yahoo.com>

Bác đã ghé thăm trang blog BÂNG KHUÂNG của tôi, bác có ý kiến gì không nhỉ! 

Hiện tôi đang tranh luận khá sôi nổi với bạn bè về thơ, văn. Mời bác đọc và tham gia ý kiến nhé:

Jul 27, 2013 NK

Thân gửi : Ngọc Lam, 

Quê mẹ Nguyễn Du ở làng Hoa Thiều, hồi niên thiếu đi từ Thăng Long về quê mẹ thì bắt buộc phải "lội" qua sông Tiêu Tương (Từ sơn-Kinh Bắc )đó cũng là 1 ý, còn ý 2 là Nguyễn Du từng đi Sứ sang Trung Hoa (Bắc Kinh) thì chắc là không qua sông Tiêu Tương ở bên Tàu vì 2 tuyến xa nhau lắm...nhưng Thi hào lại trên cơ sở 4 câu thơ "Quân tại Tương Giang đầu/ thiếp tại Tương giang vĩ/ Tương cố bất tương kiến/đồng ẩm Tương Giang Thủy = sông Tương một dải nông sờ/bên trông đầu nọ, bên chờ cuối kia.

Chúc em có nhiều thơ hay- NK

**SAU KHI NHẬN ĐƯỢC EMAIL VÀ TÀI LIỆU VỀ SÔNG TIÊU TƯƠNG Ở VN HUY THANH ĐÃ BỔ TÚC THÊM VÀO PHẦN ĐIỂN TÍCH CỦA BÀI VIẾT  CẢM ƠN NHÀ VĂN NK ĐÃ ĐỌC BÀI VIẾT CỦA HT VÀ CHIA XẺ

MỜI TRUY CẬP ENTRY ĐẦY ĐỦ CỦA TG HT

http://huythanhts.blogspot.com/2013_07_01_archive.html