CÁM ƠN CÁC BẠN ĐÃ GHÉ THĂM, ĐỌC VÀ GHI CẢM NHẬN BLOG NHÃ MY. CHÚC CÁC BẠN THÂN TÂM LUÔN AN LẠC

Chủ Nhật, 8 tháng 6, 2014



Huỳnh Xuân Sơn Với Cảm Nhận Chùm Thơ Haiku Tiếng Hạ Của Tác Giả Lý Viễn Giao








Mùa hạ đến cũng là lúc cảm xúc thơ ca thăng hoa trong tâm hồn các thi sĩ. Tôi dám chắc không có một nhà thơ nào mà lại không có tác phẩm viết về mùa hạ.


 Thói quen đọc thơ đã khiến tôi lang thang hết nơi này đến nơi khác cũng chỉ nhằm thoả mãn niềm yêu thích thơ của mình..Thật thích thú khi thả tâm hồn mình theo những tứ thơ bay bổng về những cuộc chia ly mang theo màu hoa đỏ, nước mắt nhạt nhoà theo những cánh lá me bay. Thổn thức cùng tiếng ve. Để rồi mỗi khi gặp ý thơ đồng cảm lại nao nao…


Rồi tôi đã gặp một Tiếng Hạ của tác giả đã vào tuổi ‘thất thập cổ lai hi’. Những câu thơ ngắn gọn, xúc tích, gợi một Tiếng Hạ níu tâm trí tôi lại rất lâu và rồi lòng tham đã thúc giục tôi mang về, ngồi ngẫm nghĩ từng câu từng chữ trong Tiếng Hạ của tác giả Lý Viễn Giao


Tiếng Hạ

Dưới vòm me 
Một dàn ve 
Lay chùm nắng 
        *
Tiếng chim cu
Gật gù
Xóm vắng
          *
Sau trận mưa rào
Nước ngập bờ ao
Đêm đầy tiếng ếch
          *
Gió thầm thì
Sáo vu vi
Diều treo mắt
          *  
Sao đầy trời
Giọt sương rơi
Dế mèn thôi hát (Lý Viễn Giao)

 Năm khúc hạ được tác giả khắc hoạ bằng năm bài thơ thể Haiku.(Một thể thơ được coi là ngắn nhất thế giới, xuất xứ từ nước Nhật của thi sĩ lỗi lạc cũng là một vị thiền sư Matsuo Basho khai sinh ra, sau đó được hai nhà thơ Yosa Buson và Masaoka Shiki hoàn thiện như chúng ta thấy ngày hôm nay. Thơ Haiku du nhập vào Việt Nam từ rất lâu nhưng không phổ biến rộng rãi bằng các thể loại thơ khác…Tuy vậy ta vẫn gặp được thể thơ này nếu muốn …)

Khúc hạ đầu tiên được tác giả Lý Viễn Giao viết:


Dưới vòm me
Một dàn ve
Lay chùm nắng


Thật thơ mộng khi tác giả cho ta chiêm ngưỡng khung cảnh trước mặt vào buổi sáng mà hình ảnh cụ thể ở đây là “Dưới vòm me”có thể là tại một góc phố nơi thành phố, một góc thị tứ, hay là cạnh cổng làng và cũng có thể là  một góc vườn nhỏ…ở đó có “Một dàn ve”…Quý ngữ thể hiện rõ ở câu này. Chỉ có mùa hạ mới có tiếng ve ca, ý nghĩ thứ hai xuất hiện bởi câu “Lay chùm nắng”…Tiếng dàn ve lay động nắng vàng xuyên qua đám lá me xanh. Hoặc cũng có thể gió mùa hạ lay động tán lá me khiến cho người nhìn cảm nhận được từng chùm nắng lay động…..
          *
Khúc hạ thứ hai đã cất lên với vỏn vẹn 7 từ:


Tiếng chim cu
Gật gù
Xóm vắng

Sự việc cụ thể ở đây là “Tiếng chim cu” quý ngữ chỉ mùa hạ về, vọng vang trong những buổi chiều. Tiếng những chú chim cu cất tiếng gáy gọi bạn tình hoặc là tiếng gáy chọc tức đối thủ….Mùa chim cu gáy tìm bạn  cũng là mùa hạ…


Tiếng Hạ này có sức gợi ở câu thứ hai rất rộng.Gật gù, người nghe chim cu gáy gật gù tán thưởng hoặc giả chính những chú chim cu gáy ấy gật gù…


Ý gợi tả thứ hai đưa ta đến khung cảnh làng quê với hai từ “Xóm vắng”…với tôi xóm vắng gợi nhớ những buổi chiều quê êm ả đó đây là tiếng chim cu gù gọi bạn…lác đác vài cánh cò tìm về tổ muộn… Và xóm vắng cũng có thể là một khu phố bình yên với mấy thi sĩ đang ngồi nhâm nhi tách trà nóng mà gật gù theo tiếng mấy chú chim cu gáy trong lồng....một Khúc hạ nên thơ và gợi mở thật thú vị...
          *
Khúc hạ thứ ba cũng đã bắt đầu lên tiếng:


Sau trận mưa rào
Nước ngập bờ ao
Đêm đầy tiếng ếch


Mùa hạ về với phong cảnh làng quê đây rồi! tác giả hẳn đã có một đêm trú ngụ sau mưa ở một làng quê vùng trung du. Tác giả không hề đưa cảm xúc vào chỉ gợi thôi mà khiến tôi và hẳn nhiều bạn đọc cũng tràn đầy cảm xúc khi đọc và cảm khúc hạ này.


 Thời gian cụ thể ở đây là “Sau trận mưa rào”(Quý ngữ chỉ mùa hạ đặc trưng của miền bắc) khi mưa rào  thường xảy ra vào cuối giờ chiều cũng có khi giữa chiều với lượng nước rất lớn. Nước mưa từ những triền đồi hay những thửa ruộng bậc thang tràn xuống ao chuôm và những thửa ruộng trũng không thoát kịp làm “Nước ngập bờ ao”…Rồi khi đêm xuống bắt đầu là lúc ếch nhái và các loài côn trùng kêu ran.. được tác giả nhắc đến trong câu cuối đầy sức gợi và sống động “Đêm đầy tiếng ếch”..Từ Đầy được tác giả dùng trong trường hợp này quả thật đắt giá, đêm mênh mông là thế mà cũng Đầy bởi tiếng ếch gọi nhau...Một Tiếng Hạ sống động gợi mở làm điểm nhấn của cả chùm thơ.
          *
Khúc hạ thứ tư, đưa ta bay bổng vào không trung


Gió thầm thì
Sáo vu vi
Diều treo mắt


Một hình ảnh trừu tượng xuất hiện “gió thì thầm” chưa cho ta liên tưởng thấy mùa hạ, bởi Thu cũng gió nhẹ nhàng vậy! ta vào câu thơ tiếp “sáo vu vi”… ồ ! mùa hạ với tiếng sáo diều vi vu trên không ngày nào ta gửi gắm biết bao ước mơ đây rồi. Tiếp theo là một câu thơ thực sự gợi mở với rất nhiều ý nghĩ cuốn theo “Diều treo mắt”. Xưa là những con diều giấy mang theo ống sáo vi vút trên nền trời xanh đã khiến lũ trẻ con chúng tôi vốn chỉ có cánh diều nhỏ xíu ngước mắt nhìn theo ngưỡng mộ…và nay là những cánh diều đủ màu sắc khiến mấy đứa trẻ không chỉ treo mắt nhìn theo… mà còn có hẳn một lễ hội diều với muôn hình thù các cánh diều nhiều màu sắc lớn nhỏ bay liệng trên bờ biển khiến cho người lớn cũng phải “treo mắt” mà không biết chán. Một tiếng hạ của tác giả đẹp đến nao lòng…
          *  
Dù không muốn thì khúc hạ thứ 5 cũng đã lên tiếng


Sao đầy trời
Giọt sương rơi
Dế mèn thôi hát

 Một đêm hè trời trong veo là hình ảnh cụ thể mà tác giả miêu tả “Sao đầy trời”. Nhưng đêm mùa hạ này đã khuya lắm rồi bởi câu thơ “Giọt sương rơi” gợi cho ta thấy đêm khuya, nhưng nếu chỉ có sương rơi thì chưa hẳn là đêm hè..Nhưng hình ảnh “sao đầy trời” thì không thể là mùa nào khác. Và câu cuối khẳng định thêm điều đó bởi “Dế mèn thôi hát”. Đêm sao đầy trời cũng là lúc những chú dế cồ dế trũi cất tiếng gáy…chỉ đến khi trời khuya khoắt chúng mới ngủ…Mặc sương rơi, mặc sao sáng…


Năm khúc hạ là năm cung bậc âm thanh khác nhau, tạo nên chùm thơ Tiếng Hạ của tác giả Lý Viễn Giao. Cám ơn tác giả đã cho tôi có cơ hội đồng hành với những câu thơ ngắn gọn về âm tiết, bao la về ý thơ và trĩu nặng về tình thơ…Năm cảnh sắc mùa hạ trong thơ ông cũng chính là năm tác phẩm được tạo ra từ những ngôn từ chắt lọc cẩn trọng theo luật thế thơ Haiku, mà tôi đã được chiêm ngưỡng…Tôi đã tự nhủ thầm rằng :năm bông hoa này còn khoe nhiều hương sắc khác mà với một góc nhìn còn hạn hẹp tôi chưa thể cảm nhận hết được.


Mong tác giả và bạn đọc hãy coi đây là tình cảm của riêng cá nhân tôi giành cho một tác phẩm mà tôi tâm đắc.


HUỲNH XUÂN SƠN



Nguồn
ww.tho.com.vn/bai-viet/huynh-xuan-son-voi-cam-nhan-chum-tho-haiku-tieng-ha-cua-tac-gia-ly-vien-giao/44753#.U5BocynzLD0.facebook

6 nhận xét:

Lá Thu nói...

KHÚC HẠ tuyệt quá chị ơi. Em ghé thăm chị nè....

Unknown nói...

Mất mát ...
của
Ursula Werner, 2000

Đôi mắt dòng lệ đã tan
Vô hồn trống rỗng hoang tàn , nàng ơi

Hy vọng lấp lánh mặt trời
Nhà nàng xa lắm, xa vời, núi xa

Nàng cùng con cháu đầy nhà
Còn ta hun hút cách xa ngàn trùng






Verloren ...
Von
Ursula Werner, 2000
Sie hatte keine Tränen mehr.
Es war versiegt der Strom.
Die Augen blickten hohl und leer,
erloschen war der Ganz.

Ganz leise nur klang Hoffnung an,
wenn sie die Sonne sah.
Dann ging der Blick ganz weit hinauf
zum fernen Punkt im fernen Land,
wo einst ihr Haus am Berghang stand.

Dort war sie einst im Glück vereint
Mit Mann und Kind und Enkelsohn.
Doch lang ist’s her
und fern der Tag,
da alles jäh ein Ende fand.
© Ursula Werner, 2000

PHUSA nói...

Bài thơ hay, mà phân tích càng hay chị ạ, em chỉ đọc và cảm nhân còn dàng bình văn thì em.....chịu thôi chị gái ơi.
Em chúc chị một tuần nhiều niềm vui nghen chị. Em ít vào blog nhưng mỗi lần vào thì em không quên ghé nhà chị để đọc bài đó chị thân yêu của em ạ

NHAMY nói...

CAM ON PS NHIEU NHE CHUC THAT VUI GIA DINH HANH PHUC

NHAMY nói...

Cảm ơn anh vẫn thường xuyên theo dỏi bài trên blog và các bản nhạc của em Lâu rồi ko hỏi thăm anh em that có lỗi Chúc anh vui vẻ bình an hạnh phúc và công việc thuận lợi nhé

NHAMY nói...

rất vui khi LÁ ghé nhà mà em ơi sao khi chị viết còm cho em xuất bản và chờ rất lâu nhưng nó xoay hoài ko đăng được hic hic