CÁM ƠN CÁC BẠN ĐÃ GHÉ THĂM, ĐỌC VÀ GHI CẢM NHẬN BLOG NHÃ MY. CHÚC CÁC BẠN THÂN TÂM LUÔN AN LẠC

Thứ Ba, 8 tháng 7, 2014

CẢM NHẬN BÀI THƠ MƯỜI NẮM - HUỲNH XUÂN SƠN





ẢNH TG HUỲNH XUÂN SƠN



Huỳnh Xuân Sơn Với Cảm Nhận Bài Thơ Mười Năm Của Tác giả Sương Lam Nhã My





Mười năm không gặp tưởng tình đã cũ
Mây bay bao năm tưởng mình đã quên
Như mây bay đi một trời thương nhớ..
Nhưng em yêu ơi một vùng ký ức
Vẫn còn trong ta cả một trời yêu…(Trần Quảng Nam).


Những ca từ trong ca khúc Mười Năm Yêu Em của nhạc sĩ Trần Quảng Nam trên đây, chính là điều mà tôi nghĩ tới khi đọc bài thơ Mười Năm của tác giả Sương Lam Nhã My. Duy chỉ có điều ca khúc của Nhạc sĩ Trần Quảng Nam là nỗi lòng của một trang nam tử, còn tác giả của chúng ta lại viết về tâm tư của một yểu điệu thục nữ…Nhưng điểm chung của họ là viết về một mối tình ngang trái sau mười năm họ nhìn lại cuộc tình này…


Và đây là tác phẩm Mười Năm của Thiếu phụ Sương Lam Nhã My


MUỜI NĂM


(tặng TT)


 Ta về như bóng mây qua ải
Lặng lẽ trời buồn vắng trăng sao
Về đâu muôn dặm đời hoang hoải
Lá chết ngập ngừng mấy nỗi đau
 Vĩnh biệt đâu là người đã mất
Mà đời không được bước cùng nhau
Mười năm lặng lẽ em giờ đã
 Tình chết ngậm ngùi bóng vó câu
 Ta về sợi tóc màu sương điểm
Nghe nặng thời gian nước qua cầu
Bóng ai thăm thẳm ngoài cõi vắng
Trong chốn hoang đường trắng nẻo xa
 Lời thề buổi ấy còn mang nặng
Nhưng đủ buộc đời ta nhớ ta 
Người đi hoa bưởi hoa xuân rụng
 Sỏi đá buồn theo bước ngập ngừng
 Em đã chết lòng theo xác pháo
 Áo hoa thờ thẩn nắng cài song
 Mười năm đâu kể là dâu bể
Một giấc mộng thôi quá não lòng
Cho dẫu tình đôi ta vẫn đợi
 Chắc gì đã được tỏ mà mong 
 Mười năm chẳng thể dài hơn nữa
Mà ngắn bao nhiêu ước mộng đầu
Ta gói thời gian trong lớp bụi


 Đã màu rêu úa lạnh đời nhau…(Nhã My)


Bài thơ với một chủ đề không mới (tình dang dở). Nhưng với sự gắn kết câu từ có chọn lọc trau chuốt, theo một nhịp thơ như trầm buồn như khắc khoải theo tiếng lòng người thiếu phụ sau khi “chết lòng theo xác pháo” hay bùi ngùi mười năm sau  ngày  “áo hoa thờ thẫn..” sang sông ấy trở về chốn cũ. Cảnh cũ người xưa ngày gặp lại diễn biến bài thơ được tác giả khéo léo sắp đặt theo thể thơ tự do, nhằm gửi gắm một tình thơ thật giàu cảm xúc. Nội tâm cũng như chuyển biến tâm lý của người thiếu phụ ngày trở về được tác giả khắc hoạ rõ nét qua từng khổ thơ…


Ngay hai câu mở đầu diễn tả sự trở về của người thiếu phụ đã mở ra những giai điệu mang âm hưởng buồn qua hình tượng:


Ta về như bóng mây qua ải
Lặng lẽ trời buồn vắng trăng sao


Lặng lẽ ta về thì ai chẳng vậy? không lý lại đi nói với “người xưa” ngày hôm nay em về ư? điều đó là không thể …Nhưng hình ảnh “như bóng mây qua ải” lại là thông điệp khác. Chứ không chỉ là về thăm cố hương hay thăm người cũ…Aỉ nào ở đây? để cho bóng mây lướt qua trong khi “trời buồn vắng trăng sao”. Một áng mây bay lặng lẽ qua một “ải” nào đó, trong trời đêm đen mù mịt được tác giả lấy làm cột mốc cho sự trở về sau Mười Năm của người thiếu phụ…Thật ám ảnh với một hồn thơ trĩu nặng để cùng tác giả đi tiếp:


 Về đâu muôn dặm đời hoang hoải?
Lá chết ngập ngừng mấy nỗi đau?
 Vĩnh biệt đâu là người đã mất
Mà đời không được bước cùng nhau


Một nỗi đau có lẽ đã vò xé bóp nát trái tim người thiếu phụ qua khổ thơ này. Hai từ “vĩnh biệt” làm cho cả khổ thơ như chùng xuống. Vẫn biết ngay sau hai từ ấy là sự khẳng định chắc chắn “đâu là người đã mất”. Chỉ là “đời không được bước cùng nhau”. Có phải căn nguyên của “lá chết ngập ngừng mấy nỗi đau” và  câu hỏi khiến người nghe không thể trả lời “về đâu muôn dặm đời hoang hoải?”. Được bắt nguồn từ khi “đời không được bước cùng nhau”,khi ấy cả hai đã coi như “vĩnh biệt” mặc dù mỗi người vẫn đang đi theo một ngả rẽ của riêng mình… Hôm nay “bóng mây qua ải” lặng lẽ trở về. Nhưng tự hỏi lòng biết về đâu? giữa chập chùng lối rẽ mà tác giả gọi nó là “ muôn dặm đời hoang hoải”…Vẫn chưa thấy “ngôi thứ hai” xuất hiện vẫn chỉ là những tâm tình của người thiếu phụ:


Mười năm lặng lẽ em giờ đã
 Tình chết ngậm ngùi bóng vó câu
 Ta về sợi tóc màu sương điểm
Nghe nặng thời gian nước qua cầu


“Mười năm lặng lẽ bây giờ đã”…một câu nói bỏ lửng  dẫn đến “Ta về sợi tóc màu sương điểm”. Mười năm, thời gian không phải quá dài nhưng đã đủ làm cho “nghe nặng thời gian bước qua cầu”. Có lẽ thời gian vẫn nhẹ nhàng trôi như qui luật của nó thôi, chỉ có lòng người nặng trĩu níu kéo thời gian lại . Bởi tự đáy lòng, tự trong trái tim đã biết mười năm ấy “tình chết ngậm ngùi bóng vó câu” rồi mà! Phải chăng ở câu thơ này còn ẩn chứa một uẩn khúc gì cho cuộc tình dở dang này thì phải? bởi không  khi mà tác giả mượn ý của câu thành ngữ “bóng Câu qua cửa sổ..” Tình chết ngậm ngùi và nhanh như “bóng  Câu qua cửa sổ” ư? Căn nguyên nào dẫn đến cái chết cho cuộc tình này lại nhanh đến vậy? ta cùng tác giả đi tiếp vào bài thơ


Bóng ai thăm thẳm ngoài cõi vắng
Trong chốn hoang đường trắng nẻo xa
 Lời thề buổi ấy còn mang nặng
Nhưng đủ buộc đời ta nhớ ta
Người đi hoa bưởi hoa xuân rụng
 Sỏi đá buồn theo bước ngập ngừng
 Em đã chết lòng theo xác pháo
 Áo hoa thờ thẩn nắng cài song


Mười năm trước “bóng ai thăm thẳm ngoài cõi vắng” để lại “lời thề” cho một người dõi mắt ngóng trông. Người ở lại nâng niu gìn giữ lời thề ấy dẫu đã biết chỉ là “chốn hoang đường” hay còn có chút vấn vương bởi “trắng nẻo xa” phía trước…Nhưng dù sao thì “lời thề buổi ấy” với người trở về hôm nay mãi mãi “đủ buộc đời ta nhớ ta”. Chỉ là nhớ thôi chứ chẳng phải là buộc đời ta với nhau phải không tác giả?..
(** cho dù còn giữ lấy lời thề năm cũ nhưng đối tượng tình yêu đã không còn thuộc về mình  nữa thì chỉ chua xót để nhận ra là  tự '' buộc đời ta nhớ ta'' mà thôi !Ai kêu '' ta'' cứ chung thủy làm gì  để rồi '' chết lòng theo xác pháo ''- chú thích của  NM )


Rồi ngã rẽ  không hề mong muốn cũng đến bởi “người đi hoa bưởi hoa xuân rụng”. Hoa bưởi rụng còn chờ ngày hái quả! Hoa xuân rụng ta đợi trái gì đây? Trong khi ấy “sỏi đá buồn theo ..” Em cũng đành phải “bước ngập ngừng” những bước đi vào ngã rẽ ấy mà mỗi bước là thêm chết một bước sâu vào đáy lòng “theo xác pháo”. Về bến ấy, cuối lối rẽ ấy có một cánh áo hoa có lẽ còn vương xác pháo “thờ thẫn ..” bên song. Nắng cài song? Hay nỗi lòng day dứt nhớ thương chết theo từng vệt nắng tắt dần ngoài song cửa  vào cái buổi chiều pháo nổ ấy!  Tất cả trôi đi… cuốn theo để dìm chết cuộc tình một cách nhanh nhất, bắt đầu từ cột mốc này thì phải…để rồi:


Mười năm đâu kể là dâu bể
Một giấc mộng thôi quá não lòng
Cho dẫu tình đôi ta vẫn đợi
 Chắc gì đã được tỏ mà mong


Một lời thề, một cuộc tình, một sự ra đi, một sự trở về…Một bước ngoặt  qua một cửa ải thật không dễ dàng với “mười năm đâu kể là dâu bể”…Không kể nhưng những ai đã từng yêu, từng phải xa, từng trở lại hẳn không chỉ là dâu bể mà là mênh mông biển rộng hun hút vực sâu ngăn lối…chẳng dễ vượt qua nổi. Nhạc sĩ Vũ Thành An khi cuộc tình đổ vỡ ông đã trách móc người yêu ..nhưng phải đợi nhiều năm sau ông mới sửa lời ca khúc Bài Không Tên Cuối Cùng trong đó có câu rất hợp với tâm trạng người thiếu phụ của tác giả Sương Lam Nhã My hôm nay:


“Nếu chúng mình có thành đôi lứa
Chắc gì ta đã thoát ra đời khổ đau”.


Người thiếu phụ sau mười năm ‘lặng lẽ như bóng mây..” để ‘qua ải” và trở về… Có lẽ  phải mất rất nhiều thời gian cùng với những dằn vặt khổ đau vì đã mang nặng lời thề để mà buộc nỗi nhớ vào mình, rồi sau khi cân đong đo đếm cuối  cùng  đã  nhận  ra“cho dẫu tình đôi ta vẫn đợi./ Chắc gì được tỏ mà mong..”…


Mười năm chẳng thể dài hơn nữa
Mà ngắn bao nhiêu ước mộng đầu
Ta gói thời gian trong lớp bụi
 Đã màu rêu úa lạnh đời nhau…


Khổ thơ kết đã đóng sập cánh cửa cho nỗi buồn day dứt suốt mười năm qua không có cơ hội nhân thêm mãi…Hai  câu thơ như hai vế đối làm điểm nhấn cho người trong cuộc. Để  người ngoài cuộc tự so sánh “ mười năm chẳng thể dài…” nhưng đã đủ để cho người thiếu phụ nhận ra “ngắn bao nhiêu ước mộng đầu”…Khi đã nhận ra, đã rũ bỏ được nỗi buồn thì đương nhiên không cứ người thiếu phụ ấy mà có lẽ tác giả, tôi, và sẽ có nhiều bạn đọc khác nữa sẽ “gói thời gian trong lớp bụi./”Bởi chính nó  suốt mười năm qua đã  làm  “  úa lạnh đời nhau”.


Nỗi niềm sau mười năm của người thiếu phụ phần nào đã được nguôi ngoai sau lần trở về này. Còn người ấy thì sao? Có lẽ ta có quyền chờ đợi ở tác giả Sương Lam Nhã My một tác phẩm khác viết về Trang nam tử mười năm sau.. Tác giả đề tặng TT, TTcó phải là người thiếu phụ? TT có phải là Trang Nam Tử ? Dù TT là ai thì đây cũng là một bài thơ tràn đầy cảm xúc và rất nhân văn rất tình người, và rất chân thật của tác giả Sương Lam Nhã My…


Nhạc sĩ Trần Quảng Nam khi kết thúc Mười Năm Yêu Em ông đã viết:


Ôi ! ta xa nhau tưởng chừng như đã..
Ôi ta yêu nhau để lòng cứ ngỡ
Tình bất phân ly- tinh vẫn như mơ
Đành nhủ lòng thôi giã từ kỷ niệm. (Trần Quảng Nam)


Còn nhạc sĩ Vũ Thành An khi kết cho ca khúc Bài Không Tên Cuối Cùng ông sửa lời lại thành:


…Này em hỡi con đường em đi đó, con đường em theo đó.


Đúng đấy em ơi
Nếu chúng mình có thành đôi lứa
Chắc gì ta đã thoát ra đời khổ đau
Nếu không còn gặp nữa
Giữ cho trọn ân tÌnh xưa
Xin gửi em một lời nguyện
Được bình yên, được bình yên suốt đời…(Vũ Thành An)


Và tôi mong rằng đó cũng là suy nghĩ là tâm tư, là nỗi niềm sâu kín, mà Trang nam tử của người thiếu phụ trở về hôm nay dành để nói với cố nhân của mình.


Sài Gòn 7/7/2014


HUỲNH  XUẬN SƠN
NGUỒN : http://tho.com.vn/xuan-son/post

16 nhận xét:

HAT CAT DIẸUEI SINH nói...

HUỲNH XUÂN SƠN... EM LẤY ĐÂU RA NHIỀU NĂNG LƯỢNG THẾ.
CÁM ƠN MẠNG CHO TÔI QUEN NHIỀU NGƯỜI, NHẤT LÀ HAI CÔ EM TAI HOA NÀY!

NHAMY nói...

ĐÚNG LÀ XUÂN SƠN VIẾT RẤT KHỎE VÀ NGHIÊM TÚC LÀ MỘT CÂY BÚT TRẺ CÓ TÀI TRONG LẢNH VỰC PHÊ BÌNH PHÂN TÍCH THƠ
CẢM ƠN EM BÀI VIẾT HAY LẮM VÀ CẢM ƠN CHỊ CÁT THÂN YÊU ỦNG HỘ NM VÀ XS NHÉ

Unknown nói...

Chúc mừng hai em, kẻ xướng, người bình đều tài hoa, chị phục cả hai.

Bâng Khuâng nói...

Đọc bài thơ MUỜI NĂM, tôi cảm nhận ngữ cảnh của bài thơ là hồi tưởng của một người nam về người yêu cũ đã sang ngang theo chồng, chứ không phải là nỗi niềm của "nhi nữ trường tình" như lời bình của Huỳnh Xuân Sơn.
Theo thiển ý của tôi, qua bài thơ MƯỜI NĂM, Nhã My nhập vai người bạn trai từng tâm sự chuyện lòng cho Nhã My nghe đó thôi

Lý Lãng nói...

Chúc mừng chị NM với bài thơ hay đang lan tỏa qua bài bình của HXS !

vu song thu nói...

Người viết kẻ bình...thật là hay. Gần đây được đọc nhiều lời bình của HXS. Bút lực dồi dào, ý tứ thanh cao, kiến thức đáng nể phục. Chúc mừng hai em!

Mai Trang Huỳnh nói...

Người viết sâu, người phân tích bốc tách ra cho tình thêm lung linh ý thêm dạt dào...
Tuyệt !

Lý Viễn Giao nói...

Huỳnh Xuân Sơn xuất hiện như "một hiện tượng" trong lĩnh vực bình luận ! Rất đáng nể phải không NM ?

Ngựa Mỏi Chân Rồi nói...

Chúc mừng chị NM! Chúc mừng thành công của Huỳnh Xuân Sơn!

Ngựa Mỏi Chân Rồi nói...

Em like nhận xét này!

banglangtim tim nói...

Thơ và lời bình đều rất tuyệt NM. tím được đọc nhiều lới bình của HXS rồi. Thật xuất sắc phải không chị?
Mong chị luôn bình an nha! tím thân mến chúc.
(Đây là URL nhà tím nè! Chị sang nhà tím bàng đường này nha! http://banglanghoatim9999.blogspot.com/)
http://1.bp.blogspot.com/-0mqGVwbI1t8/UAQ_PAp0KGI/AAAAAAAAXS4/ktz1MU3xtb0/s1600/Peter+Taylor+Quidley+(11).jpg

Huỳnh Phú Vang nói...

XS cảm ơn lời nhận xét của anh Phu Đoan. XS viết theo cảm nhận của riêng mình lại nhìn theo góc nhìn một chiều từ phía người đọc. Có thể đúng có thể sai với tác giả...
Anh nhìn thấy nỗi lòng một trang nam tử.
XS nhìn thấy nỗi niềm một thiếu phụ...
Bài thơ của tác giả Nhã My đã làm được điều mà ít có bài thơ làm được đó là ai đọc cũng tìm thấy mình trong đó dẫu ít hay nhiều...
XS rất mong nhận được những góp ý chỉ bảo của các cô chú anh chị để XS có cơ hội hoàn thiện mình hơn.
XS viết Lần này là thứ 4 mà không biết có được không ba lần trước biến mất tiêu à. Chị Nhamy xem lại nhé

NHAMY nói...

Trước hết NM phải nói tiếng xin lỗi XS là Phú Đoàn nói đúng
Trong ngữ cảnh của bài thơ là sự hoài niệm của người nam (ngôi thứ 1 xưng ta) khi trở về nhớ tiếc người yêu cũ vì hoàn cảnh xa cách 10 năm đã cất bước theo chồng ( ngôi thứ 2 là em)
NHƯNG một điều ngạc nhiên và Vô Cùng Lý Thú khi NM đọc bài viết của XS Với cảm nhận của XS đã xóa luôn ngữ cảnh thực của bài thơ để gom cả 2 ngôi vào một nỗi niềm là tâm sự của người thiếu phụ đã cất bước sang ngang ( đem cái ‘’ta’’ là người của bây giờ để ‘’tự hoài niệm’’ và than thở cho’’ em’’ của ngày quá khứ )
Cái hay của XS là đã cuốn cả NM là TG bài thơ hòa nhip theo những dòng chữ lôi cuốn của XS !
Đọc và cảm nhận một bài thơ là theo Cảm Tính (tâm thức ) của người đọc(cho dù có là ngộ nhận cảm giác) do đó cũng không thể nói Sai hay Đúng với quy trình sáng tác của tác giả cũng có nghĩa là có thể đem sáng tác từ trong thực tế đời sống vào trong cảm quan trừu tượng của văn chương Hơn nữa XS với mạch văn liền lạc và lôi cuốn đã khẳng định khả năng trong lối viết nhận định và phân tích một bài thơ
Cảm ơn XuânSơn và Phú Đoàn những người bạn văn nghệ thân tình đã cùng chia xẻ với NM

Nguyên Sơn nói...

Giáo làng Chiềng chẳng biết làm thơ cũng chẳng biết bình thơ, thôi thì sang đọc rồi về. Chúc chị chiều vui vẻ

Khúc Thụy Du nói...

Bài thơ , lời bình , lời comt ...làm cho nhà chị thành ngôi nhà văn thơ tuyệt vời đấy chị Nhã My ơi ! :-r

Nguyễn Vũ Song Thu nói...

Sang thăm NM, được đọc bài thơ đầy tâm trạng của một đấng liễu yếu đào không còn tơ nữa đã hóa thân thành một trang tu mi nam tử trong tâm trạng buồn thương khi trở về thì người tình xưa đã thành " con sáo sang sông" thì lấy làm thích thú lắm. Lại đọc bài bình của HXS thì ngộ ra rằng: Thơ văn quả là khó nắm bắt lắm thay. Nhưng không sao, mỗi người sẽ có những cách cảm nhận của riêng mình. Điều đó càng làm cho thi phẩm thêm phong phú và lung linh.
Chúc mừng cả thi nhân và người bình