CÁM ƠN CÁC BẠN ĐÃ GHÉ THĂM, ĐỌC VÀ GHI CẢM NHẬN BLOG NHÃ MY. CHÚC CÁC BẠN THÂN TÂM LUÔN AN LẠC

Thứ Sáu, 21 tháng 12, 2012

SÔNG TƯƠNG NỖI NHỚ MUỘN MÀNG


TÁC GIẢ PHÙNG QUÂN



Ảnh sông Tương ( từ Wikipedia)




K t khi Kim Trng trao tr Thúy Kiu chiếc kim thoa cài tóc và hai bên trao đi k vt kèm theo nhng li th nguyn gn bó keo sơn, chàng Kim tr v nơi thư vin, còn nàng Kiu v li chn lu trang. T phen gp li y, hai bên quen biết nhau thêm, như đá biết vàng. Cách nhau ch mt bc tường hoa, ngày ngày tay đi mt ch, hai bên cùng nóng lòng mong nh mà hai đng không thy được mt nhau. Đdin t ni nh nhung khc khoi trong lòng Kim Trng và Thúy Kiu khi y, thi hào Nguyn Du đã gói ghém tình ý trong hai câu thơ:

Sông Tương mt gii nông s

Bên trông đu n, bên ch cui kia


Theo Tn Đà Nguyn Khc Hiếu (Vương Thúy Kiu chú gii tân truyn), cũng như tác gi Vân Hc (Truyn Kiu chú gii), thì hai câu thơ lc bát trên được ly ý tbn câu c thi ca Trung Quc:



君在湘江頭





Quân ti Tương Giang đu

Thiếp ti Tương Giang vĩ

Tương tư bt tương kiến

Đng m Tương Giang thy


(Chàng đu sông Tương

Thiếp cui sông Tương

Nh nhau không thy mt

Cùng ung nước sông Tương)


Còn theo Bùi Kvà Trn Trng Kim (Truyn Thúy Kiu)thì bn câu thơ ch Hán trên ly ý t Tình S Trung Quc.


Tương Giang là con sông bt ngun t rng núi Duyên Hi, huyn Hưng An tnh Qung Tây, chy qua H Nam thuc Trường An, đ vào h ĐngĐình dài hơn hai ngàn dăm. Mùa thu nước t h Đng Đình thường dâng lên to, nước t h có th chy ngược v phía nam, sóng rt d khiến cá phi ln n sâu xung đáy nước. Còn bn câu c thi trên đây chính là phn trích đon khúc Trường Tương Tư ca nàng Lương Ý,đi Hu Chu thi Ngũ Quí, mong gi gm ngun tâm s cho Lý Sinh, sau khi đau kh phi xa cách người yêu. Nguyên văn bài thơ như sau:


Nhân đo Tương Giang thâm

V đ tương tưn

Giang thâm chung hu đ

Tương tư vô biên ngn

Quân ti Tương Giang đu

Thiếp ti Tương Giang vĩ

Tương tư bt tương kiến

Đng m Tương Giang thy

Mng hn phi btđáo

S khiếm duy nht t

Nhp ngã tương tưn

Tri ngã tương tưkh


(Người ta bo sông Tương rt sâu

Nhưng chưa bng ngun tương tư

Sông sâu còn có đáy

Tương tư không b bến

Chàng đu sông Tương

Thiếp cui sông Tương

Tương tư không gp mt

Cùng ung nước sông Tương

Hn mơ bay chng ti

Ch thiếu mt điu chết

Ta vào ca tương tư

Mi biết tương tư là đau kh)


Trong Tình STrung Quc, con sông Tương xưa kia cũng đã chng kiến cuc vĩnh bit thi vua Thun vi Nga Hoàng và N Anh, nước mt hai bà đã thm ướt b sông Tương nên trong văn chương c đin vn thường mượn hình nh sông Tương đ nói lên s ly bit, cách xa mà lòng nh mong nhau. Trong kho tàng đ s văn hc s Trung Quc có quá nhiu đin c mà hình như mi khi mt đin tích nào đó được nhc li, cũng có th ng đi vi mt tình hung, thích nghi vi mt hoàn cnh, làm phong phú thêm đi sng tinh thn và thi ca nói riêng. Nếu gi s lúc này có mt ai nhc đến dòng sông Dch chc hn s làm ta liên tưởng ngay đến mt làn nước sông mông mênh rn rn sóng, gió rít tng hi thê lương but lnh ct da, u ut tm hào khí ca mt Kinh Kha sang Tn, làm đm nét bui tin bit người tráng sĩ và con try th vi mi thù tóc hn dng ngược, đ mt ln đi và không bao gi tr li, thì dòng Tương Giang kia cũng đã tng làm chng nhân cho nhng cuc chia ly tình ái thơ mng và mang mang tính cht lch s. C nhân đã biến dòng Tương Giang thành mt biu tượng bt t, mt cht men xúc tác cho thi hng ca bao ngun tâm s, thương nh ngút ngàn. Qua thi ca con sông Tương đã vượt thác khi gii hn không gian ca đa dư thun túy đ lãng đãng bay bng thm nhun vào lòng người. Tương Giang con sông ca nhng khi tình ln đn, không trn vn hay nhng khát vng không nguôi ngoai. Hãy th trích đon mt bài thơ khác bng ch Hán nhan đ Bin Gi (辯賈), trong Bc Hành Thi Tp ca Nguyn Du:

不涉湖南道
安知湘水深
不讀懷沙賦
安識屈原心
屈原心湘江水
千秋萬秋清見底

AC

Bt thip H Nam đo

An tri Tương thy thâm

Bt đc Hoài Sa phú

An thc Khut Nguyên tâm

Khut Nguyên tâm, Tương Giang thy

Thiên thu vn thu thanh kiến đ


(Không đi qua H Nam

Sao biết sông Tương sâu

Không đc bài phú Hoài Sa

Sao biết được lòng Khut Nguyên su

Lòng Khut Nguyên và nước sông Tương

Nghìn sau vn còn trong sut đáy)





Trong Đon Trường Tân Thanh ca Nguyn Du, hình nh sông Tương cũng hơn mt ln được nhến nhưng cái v mênh mông sâu thm kia ca sóng nước Tương Giang tuyt nhiên đã không còn na mà gi đây ch còn là mt dòng sông khô cn nước, bé nh như mt gii la đào, ch cn vén kh đôi gu qun cũng có th li qua:

Sông Tương mt gii nông s

Bên trông đu n, bên ch cui kia


T ng nông s theo nguyên nghĩa được gn bó vi hình nh sông Tương, phn ánh s dn nén tình cm luân lý dưới lp váng ca mt không khí đm đc Nho Giáo, như mt con cht ct ý được khép h, ch ch đến mt giây phút bt ý s được n tung, như chiếc cu nh vt vo, rung rinh ch được tm gác lên đ ni lin hai tâm hn đang khc khoi tương tư khi mi đ thăng hoa, chng khác chi mt đim báo trước bt an khi mà sau này bc tường hoa ngăn cách gia hai nhà Thúy Kiu và Kim Trng đã chng th còn là bc trường thành ngăn cn được bước chân nàng Kiu tìm đến vi chàng Kim.


Không biết có phi do mt s tình cngu nhiên hay mt dng ý nào khác mà trăm năm sau, Lý Chi Nghi (李之儀) mt thi sĩ đi Tng cũng đã sáng tác mt mt bài ca mang âm điu như khúc Trường Tương Tư, ly nhan đ là Bc Toán T (卜算子) . Đây cũng là bài thơ giãi bày tâm s nh mong nhưng pha chút hn oán ca mt người thiếu ph tr tui mi mòn trông ngóng người yêu. Không gian tuy có đi di nhưng cnh hung vn là người đu sông, mong nh k cui sông. Nơi chn gi đây là ti mt con sông dài khác như chính cái tên gi mà người xưa đã tng đt cho là Trường Giang.


卜算子

我住長江頭 ,

君住長江尾

日日思君不見君,

共飲長江水

此水幾時休,

此恨何時已

只願君心似我心,

定不負相思意


BC TOÁN T

Ngã trú Trường Giang đu

Quân trú Trường Giang vĩ

Nht nht tương quân bt kiến quân

Cng m Trường Giang thy

Th thy k thi hưu

Th hn hà thi dĩ

Ch nguyn quân tâm t ngã tâm

Đnh bt phtương tư ý.


(Em đu Trường Giang

Chàng cui Trường Giang

Ngày ngày nh chàng không thy chàng

Cùng ung nước Trường Giang

Bao gi nước kia ngưng chy

Bao gi su hn kia nguôi

Ch mong lòng chàng như lòng em

Mi khi ph lòng mong nh)


Bài thơ Bc Toán T ca Lý Chi Nghi đã được tuyn chn là mt danh tác trong tuyn tp mt trăm bài thơ, ca: Đường Tng T Nht Bách Th,và được Ha Uyên Xung, giáo sư ti Đi Hc Bc Kinh chuyn dch sang Anh Ngtrong tuyn tp: “100 TANG AND SONG C/ POEMS”.


SONG OF DIVINATION


I live upstream and you

Downstream by River Blue.

Day after day of you I think,

But you are not in view,

Although as one we drink

The water clear of River Blue

When will the water no more flow?

When will my grief no longer grow?

I wish your heart be but like mine,

Then not in vain for you I pine.


Mt bn dch khác sang Pháp Ng, phng pht mang sc thái bài thơ Le Pont Mirabeau ca Apollinaire:


J’ habite à l’origine

de la longue rivière.

Et toi mon amour,

là où elle se termine.

Je pense à toi jour et nuit

mais je ne te vois pas.

Et pourtant, nous dépendons

de la même source pour s’abreuve.

Quand l’eau cessera-t-elle de couler?

Quand cesserai-je d’ espère?

Je souhaite simplement

que ton coeur soit comme le mien:

retournant mes pensées

amoureuses vers les tiennes.


Khi đi tthượng ngun Tương Giang đu vi khúc Trường Tương Tư ca nàng Lương Ý, như mt cung Si-bémol bun bã trong tu khúc đon trường, não rut thu tn tri xanh, đã khiến cho nàng Lương Ý và Lý Sinh sau này được chp ni mi lương duyên. Tiếp đi t h ngun Trường Giang vĩ như tiếp ni mch su nơi lòng người cô ph còn mang nng li th non nước: Chàng ơi, chàng saođi mãi chưa v cùng non?


LI BT

Bây gi anh cũng đang cui sông Tương

Dòng sông Tâm Tưởng

Vn âm thm chy lng l trong ký c anh

Em phương đó

Vn đu ngun, thu mun

Lng l rng phong

Em vn mt li v

Chiu xung chim rng xa tiếng hót

Tương tư, em th vi lá phong vàng

Đi tương phùng, thôi thp nến

Em v, anh hát li vô ngôn.

PHÙNG QUÂN


NGUỒN :WWW.NGOC BẢO ORG/D12273530611744
Mời xem thêm những bài khác của GS PHÙNG QUÂN trong trang NGỌC BẢO ORG



35 nhận xét:

HAT CAT DIẸUEI SINH nói...

nếu đứng bên bờ sông Tươg...Chỗ thật xa... vẫn cứ tưởng gần . Dòng sông có mầu nước nhất là buổi chiều khi trời tà... hay bị lừa là " một dải nông sờ..."
nhưng mà hè thì nóng lắm ...Mn à

NHAMY nói...

Thích quá nhỉ chị đã đến đó rồi còn em chỉ biết sông Tương qua điển tích văn chương thôi...Cảm ơn chị đã chia xẻ Chúc chị ngày GS vui vè an lành hạnh phúc nhé

Unknown nói...

Người ta bảo sông Tương rất sâu

Nhưng chưa bằng nguồn tương tư

Sông sâu còn có đáy

Tương tư không bờ bến...
Cách ví von tuyệt quá NM ơi

HuyTHanh nói...

Một bài Entry rất có giá trị về cổ văn, khơi hoạ những điển tích mà ngay cả những sách in về Đoạn Trường Tân Thanh bây giờ cũng không ghi chú rỏ ràng bằng . Thay mặt những người đang nghiên cứu cổ văn , rất cám ơn bài viết hay sưu khảo nầy của em . Thân

Khúc Thụy Du nói...

Bài viết rất văn học chị ạ - thật hay . MN thăm và chúc chị giáng sinh an lành hạnh phúc . Thân mến.

Khúc Thụy Du nói...

Em xin phép chị Nhã My cho em viết cho anh Huy Thanh ạ.
Anh ơi ! chị Nhã My cho địa chỉ em không vào được ( dù chị cho đúng ) và gặp anh nơi đây em theo chân anh cũng không vào được . Tới hồ sơ người dùng của anh rồi không vô bài được anh ạ...

Đong Đầy nói...

Chúc nhà mới của Nhã My sẽ giầu có về ngôn từ và luôn đầy ắp tiếng cười tươi trong căn nhà Blogger này nhé !

Trần đình Hoàng nói...

Công phu thật !
Mừng gặp lại sau ngày......tận thế !
Chúc vui vẻ.

Trần đình Hoàng nói...

Quên......nên chỉnh lại blog theo giờ Nà Nội !

Thuy van nói...

Chị iu giỏi wa hà.... ôm chị nhé....

Thuy van nói...

Hết tận thé rùi anh ơi mình lại gặp nhau nè..............hiiiiii

Unknown nói...

cảm ơn Bạn NHA MY đã post bài này , tác giả uyên bác quá 君在湘江頭


妾 在 湘 江 尾


相 思 不 相 見


同 飲 相 江 水


Bạn à , ở Bắc Ninh , ĐìnhBảng cũng có sông Tuwong , bạn à! Nới phát tích nhà Lý cách đây 1000 năm ; cũng có rất nhiều thơ hay về dòng sông Tương VN này ;

meocon nói...

Hảo hảo, chúc cô cuối tuần hạnh phúc.

NHAMY nói...

CẢM ƠN MÉO CON Ạ

NHAMY nói...

Cảm ơn anh em đang muốn đọc bài viết về sông Tương của VN đây Hình ảnh những dòng sông thường ẩn hiện trong thi ca như một sự chia cách (bài Đợi Chờ của NM)em sẽ post thêm một bài thơ cũ là bài Xa Cách làm nối tiếp sau 40 năm mời anh vào đọc nhé

NHAMY nói...

hiiii bên này ko có mấy icon em nhỉ Cảm ơn em Chúc GS vui vẻ an lành hạn phúc

NHAMY nói...

cảm ơn bạn

Mộng Bình nói...

Thăm chị! đêm ngon giấc, mộng đẹp nhé!

Unknown nói...

TM ghé thăm nhà mới của NHAMY nè ...hihi
Merry Christmas and Happy New Year!

NHAMY nói...

Cảm ơn bạn thật nhiều Chúc GIÁNG SINH vui vè an lành và một năm mới nhiều thắng lợi nhé

NHAMY nói...

Cảm ơn MN nhiều nhé Chúc MN và gia đình một ngày GS vui vẻ an lành hạnh phúc nhé

NHAMY nói...

có thể là do bị trục trặc gì đó thông thường các blog mới mở chưa quen sử dụng hay gặp sự cố MN ạ

NHAMY nói...

Văn thơ thường mượn điển cố sông Tương LN ạ Chúc em một ngày GS vui vẻ an lành hạnh phúc nhé

NHAMY nói...

Cảm ơn anh HT đã đọc bài và chia xẻ Mời anh đọc thơ và các bài viết khác của TG PQ trên trang ngocbao .orig nhé Chúc anh một ngày GS vui vẻ an lành hạnh phúc và một năm mới thành công tót đẹp nhé

Unknown nói...

Hi, sang thăm nhà mới chị nè. Chúc nhà mới bền lâu chị nhỉ!

NHAMY nói...

CẢM ƠN EM GÁI CHÚC EM NGÀY LỄ GIÁNG SINH VUI VẺ AN LÀNH HẠNH PHÚC

NHAMY nói...

CẢM ƠN THÙY MINH RẤT NHIỀU CHÚC TM VÀ GIA ĐÌNH MỘT ĐÊM GIÁNG SINH VUI VẺ AN LÀNH HẠNH PHÚC

NHAMY nói...

CẢM ƠN NHÀ BÁO HI VỌNG ĐƯỢC Ở YÊN NƠI NÀY NOEL VUI VẺ NHÉ

NHAMY nói...

TM ƠI SL KO VÀO NHÀ BẠN ĐỂ VIẾT CÒM ĐƯỢC

Hoa sen vàng nói...

Mình cũng vậy! Hôm nay mới vào được nhà Nhã My đây! Mấy hôm trước cũng lòng vòng, thấy nhà mà không thấy ngõ vào. Nay thì tốt rồi. Bài phân tích khá công phu, có điều là chỉ đọc thôi (cười). Chúc NM Giáng sinh an lành.

NHAMY nói...

Chào Hoa huynh ghé thăm ạ Chúc anh và gia đình một đêm GIÁNG SINH vui vẻ an lành hạnh phúc nhé

Unknown nói...

Ồ bạn thân yêu của mình hay quá, làm thơ hay lại còn sưu khảo về những cổ văn rất có giá trị. Rêu chúc bạn có GIÁNG SINH AN LẠNH ẤM ÁP Bạn thân nhé!

Mùa Thu Buồn nói...

Em chúc Chị đón Giáng Sinh an lành , hạnh phúc và nhiều niềm vui nha Chị .

NHAMY nói...

Mình vào nhà RÊU sao thấy lạ và đẹp quá nên ko biết có lộn nhà ko bi chừ chắc là bạn rồi hiiiii...Chúc RÊU một năm mới nhiều may mắn thành công hạnh phúc nhiều bạn nhé

NHAMY nói...

Cảm ơn MTB nhiều lắm Chúc em những gì tốt đẹp nhứt và vui vẻ suốt năm nhé