VIẾT VÀ ĐỌC

PHIẾM LUẬN VĂN CHƯƠNG

                                           VIẾT VÀ ĐỌC

          Ai cũng biết viết là …chuyện của tác giả (người cầm bút,người viết) và đọc là …việc của người xem (báo ,truyện, biên khảo ,thơ văn …hay …đọc lời hát nếu thích thú những ca từ của tác giả(nhạc sĩ) mà không biết hát!)Cùng với sự phát triển việc in ấn ,sách báo ,truyện ký, nói chung là những tác phẩm văn chương ,nghệ thuật xuất hiện rẩy đầy ,được bày bán trong các tiệm sách ,hay được lưu trử ,cất giử rất nhiều trong các thư viện .Gần đây ,khi internet  được phát triển ,phong trào viết blog xuất hiện ta có thêm một loai hình văn chương mới để người viết và người đọc đến với nhau một cách dễ dàng ,mau lẹ và …không tốn tiền Người viết cũng như người đọc dường như cũng xuất hiện nhiều hơn ,các đề tài cũng phong phú hơn. Tuy không hẳn là những nhà văn ,nhà thơ chuyên nghiệp ,ai cũng có thể và có quyền …viết, mặc dù nói theo kiểu …trau dồi chữ nghĩa viết hay không bằng hay viết (sao giống tui quá vậy ).Viết xem ra cũng là một nhu cầu của cuộc sống tinh thần ,cần thiết và hữu dụng  cũng không kém những vấn đề của cuộc sống vật chất.Ngoại trừ những tác giả lớn nổi tiếng với những tác phẩm có tầm ảnh hưởng sâu rộng trong nhiều lảnh vực văn học, triết học , lịch sử ,lý thuyết phê bình,nghiên cứu khoa học, ,những tác phẩm thuộc hàng kinh điển khuôn vàng thước ngọc ,những áng văn thơ tuyệt tác được truyền tụng lâu đời …Ngoại trừ những nhà văn ,nhà thơ,biên kịch hay những ký giả chuyên nghiệp sống với nghề ,còn lại một số người cũng viết(nghiệp dư hay tài tử ) và đến với văn chương ,chữ nghĩa đều thừa nhận viết chẳng qua là để giải tỏa những ẩn ức tự thân ,để giải bày tâm sự hay đơn giản hơn là để …mua vui (cho mình và cho người đọc),để xả stress. Thật vậy có đôi khi “ cõi lòng” cần được giải tỏa thì sẽ thấy vui hơn ,yêu đời hơn và khi được người khác chia xẻ thì niềm vui cũng được nhân lên gấp bội Đây là trường hợp của những người viết nhựt ký ,thích làm thơ,hay chỉ những dòng ghi chép vụn vặt …mà có khi viết chỉ là …viết chứ nhiều khi hoàn toàn không có mục đích gì hết  ! (khi chưa có blog thì nhiều khi những trang viết đó cứ nằm yên trong học tủ, viết hầu như không mong có người đọc hoặc tệ hơn là  nếu có …mang đưa cho…bạn bè,ngưòi thân thì (chưa chắc) có người chịu đọc! ) Mà lạ lùng thay có khi những cái “ vu vơ thật” đó lại hay ,lại thật sự đi sâu vào lòng người. Vậy ta có thể nói viết là một cách (phương pháp) để (người viết ) chuyên chở những xúc cảm đến cho người khác (người đọc) thì cũng không sai.
Còn đọc? Đơn giản là …tìm hiểu ,là muốn biết người viết “nói” (viết) những gì .Đọc để nghiên cứu ,để học hỏi (tăng thêm kiến thức, hiểu biết ), để biết thêm nhiều tin tức ,để suy nghĩ, rút kinh nghiệm áp dụng vào cuộc sống hay đơn thuần là để giải trí ,để kết bạn tâm giao với người đồng cảnh ngộ. Bởi vì khi đọc một tác phẩm văn chương là tiểu thuyết ,bài thơ thì với mức độ ít nhiều khác nhau ,chúng ta (người đọc)có đôi lúc bị “nhập vai’ vào các nhân vật ,vào người viết.Chúng ta đã ít nhiều (cảm thấy) đau đớn với những “truân chuyên “ của Thúy Kiều, thương cảm với cái tâm sự của người chinh phụ trong Chinh  phụ ngâm khúc, cái bức rức băn khoăn của tình yêu ngang trái(của TTKH ), rồi mộng với cái mộng của Tản Đà, của Thế Lữ, Lưu Trọng Lư, hay yêu với cái yêu của Xuân Diệu , Nguyên Sa, buồn chung cái buồn của Huy Cận …Khi   ta đọc một cuốn sách lịch sử hay danh nhân thế giới chẳng  hạn thì ít khi nào người đọc lại nghĩ (có cảm tưởng)mình chính là những người  đó( ngoaị trừ trường hợp chơi game hay bị bịnh hoang tưởng) .Còn khi ta  đọc một bài thơ hay một quyển truyện văn chương thì lại có sự đồng cảm ,nghĩa là ta cảm nhận được câu chuyện của người viết ,ta thấy như có ta ở trong đó.Từ những câu ca dao bình dân ,đơn giản Gió đưa bụi chuối sau hè .Anh mê vợ bé bỏ bè con thơ hay là Chiều chiều ra đứng cửa sau.Trông về quê mẹ ruột đau chin chiều đều là có những bóng dáng của người phụ nữ(là ta) ở trong  đó. Hay xa hơn,hay hơn, cái hình ảnh ở Ga Lion đèn vàng.Tuyết rơi buồn mênh mang ở tận bên Pháp (trong thơ Cung Trầm Tưởng) xa lắc xa lơ kia nhưng mà hình ảnh Cầm tay nhau muốn khóc.Nói chi cũng muộn màng của hai người lúc chia tay thì ở đâu cũng có và cảm xúc thì (có người) cũng giống  y như vậy.

           Và chính vì cái chức năng này của văn chương là sự đồng cảm ,như vậy không phải là sự “thoát ly “ ra khỏi thực tế để mơ mộng viễn vông mà văn chương trong ý nghĩa tích cực lại có tác dụng làm cho đời sống tâm linh của con người phong phú hơn,dễ chịu hơn,tình cảm dạt dào hơn. Và nó còn có tính cách’ tự do” “nhân bản” hơn để ta có thể trong cùng một lúc,một con người  vừa là chính mình vừa là người khác(nhân vật ở trong truyên) mà không sợ bị ai cấm đoán,cản ngăn.(một lúc nào thôi nhé đừng có …hoang tưởng luôn cho mình là …người khác thì cũng …kẹt đó!)

             Đó cũng chính là sức “quyến rũ” ngọt ngào kỳ diệu của văn chương của người viết và người đọc và điều kỳ diệu đó  vẫn sẽ còn tồn tại mãi mãi.

                                                                                                   Sương Lam