TANGO XUÂN MIỀN NAM - TRẦN HỮU NGƯ

 

                                       

TANGO XUÂN MIỀN NAM

Nhạc Xuân miền Nam trước 1975, tràn ngập miền Nam mỗi khi Tết đến Xuân về.

Cho dù ngày ấy Chiến tranh mỗi ngày mỗi lan rộng, nhưng nhạc Xuân cứ vẫn hát, nhạc sĩ vẫn cứ sáng tác nhạc Xuân, ca sĩ thì “anh tiền tuyến, em hậu phương”, các bà mẹ thì mong con, dù biết rằng “Xuân này con không về”, còn những người vợ thì “Ngày anh xa vắng, em không trang điểm đợi chờ”…

Nhạc Xuân miền Nam tạm lấy mốc thời gian từ 1955-1975. Trong khoảng thời gian này, nhạc Xuân miền Nam như một dòng chảy bất biến, bài hát như những đứa con sinh ra trên mảnh đất cày xới vì bom đạn, dù thiếu phân, thiếu nước, nhưng nó được nuôi dưỡng bằng những tình cảm yêu thương của đất nước và con người.

20 năm, nhạc Xuân miền Nam mang dấu ấn những chứng tích chiến tranh, nhạc Xuân mang hơi thở Chiến tranh, nhạc Xuân cưu mang thân phận con người, nhạc Xuân đôi lúc như một tiếng kêu bi thảm trước vực sâu tăm tối của chiến tranh, nhạc Xuân còn là vị cứu tinh của tình yêu đôi lứa, nhạc Xuân còn là hồi chuông xám hối trước những cuồng điên tham vọng. Và trên hết, trước hết, nhạc Xuân vẫn đem đến hạnh phúc vĩnh cữu của con người!

Chỉ là một mùa Xuân, nhưng nhạc Xuân mang nhiều chủ đề, mang nhiều nhịp điệu khác nhau. Nhạc Xuân đi lên từ quê hương Chiến tranh, từ thân phận con người, từ nỗi đau bất chợt, từ những vĩnh biệt, từ những dằn vặt khôn nguôi… đã cho người nghe những lời ca, những âm thanh những bình minh chim hót, những trưa hè yên ả, những hoàng hôn thanh bình, những đêm dài mộng mơ chờ sáng.

Nhạc Xuân được sinh ra trong Chiến tranh, nay Hòa bình rồi, từ sau những ngày Chiến tranh vừa chấm dứt, nhạc Xuân hình như đã “hết nhiệm vụ” chỉ còn một “Mùa Xuân đầu tiên” của Văn Cao, và cũng là một mùa Xuân cuối cùng trong gia tài âm nhạc Xuân nói riêng của miền Nam, và nói chung của Việt Nam?

Nhưng, cũng có một số ít nhạc Xuân, nhưng hình như đó là những tiếng kêu lạc lõng: Tết Tết Tết… Tến đến rồi!

Từ Boléro, Rumba, Valse… và một vài nhịp điệu không quen tai khác… Và trong một bài viết có tính cách “điểm danh” này, tôi xin làm một công việc là nhắc nhớ một số bài Tango Xuân miền Nam như những con chim được sinh ra trong Chiến tranh, nay ẩn mình chờ hót trong Hòa bình.

Sáu bài Tango Xuân sau đây, đã đủ đầy trong những những ngày Tết của dĩ vãng của Chiến tranh, hiện tại có Hòa bình, có tình yêu, và tương lai chờ mong Thanh bình…:

-ANH CHO EM MÙA XUÂN - Tango Habanera (Thơ Kim Tuấn-Nhạc Nguyễn Hiền):

“… Anh cho em mùa Xuân/ Nụ hoa vàng mới nở/ Chiều Đông nào nhung nhớ/ Đường lao xao lá đầy/ Chân bước mòn vỉa phố/ Mắt buồn vin ngọn cây/…”

-CÂU CHUYỆN ĐẦU NĂM - Tango Habanera (Hoài An):

“…Trên đường đi lễ Xuân đầu năm/ Qua một năm ruột rối tơ tằm/ Năm mới nhiều ước vọng chờ mong/ May nhiều rủi ít ngóng trông/ Vui cùng pháo đỏ rượu hồng/…”

-MỘNG CHIỀU XUÂN - Tango (Ngọc Bích):

“… Gió chiều thầm vương bao nhớ nhung/ Người yêu thoáng qua trong giấc mộng/ Vui nguồn sống mơ/ Những ngày mong chờ/ Trách ai đành tâm hững hờ/…”

-NHỚ MỘT CHIỀU XUÂN - Slow-Tango (Nguyễn Văn Đông):

“… Chiều nay thấy hoa cười chợt nhớ một người/ Chạnh lòng tôi khơi bao niềm nhớ/ Người nơi xa xăm phương trời ấy/ Người còn buồn còn thương còn nhớ/ Nắng phai rồi em ơi!/...”

-PHIÊN GÁC ĐÊM XUÂN - Tango Habanera (Nguyễn Văn Đông):

“… Đón giao thừa một phiên gác đêm/ Chào Xuân đến súng xa vang rền/ Xác hoa tàn rơi trên báng súng/ Ngỡ rằng pháo tung bay/ Ngờ đâu hoa lá rơi/…”

-XUÂN NÀY CON KHÔNG VỀ - Tango Habanera (Trịnh Lâm Ngân):

“… Con biết bây giờ mẹ chờ tin con/ Khi thấy mai đào nở vàng bên nương/ Năm trước con hẹn đầu Xuân sẽ về/ Nay én bay đầy trước ngõ/ Mà tin con vẫn xa ngàn xa/…”.

Trên đây là Sáu bài ca Tango Xuân miền Nam - như những người bạn thân thiết - hãy rộng mở cánh cửa để đón Xuân vào nhà.

TRẦN HỮU NGƯ

(Giadinh, những ngày lòng tôi đang Tết 2024)