EM VỀ BÊN NỚ. - THƠ NHÃ MY .NHẠC & HOÀ ÂM TRẦN NHÀN

EM VỀ BÊN NỚ

THƠ NHÃ MY

NHẠC & HOÀ ÂM TRẦN NHÀN

CA SỸ TÂM THƯ

VIDEO CLIP HUỲNH TÂM HOÀI

NIỆM KHÚC THU - THƠ NHẬT QUANG

 

NIỆM KHÚC THU

Se se mùa Đông tới

gió lạnh vương vai người

con đường xưa chiều lá đỗ

nắng còn hong màu tóc em xanh?

Ngày về ngang phố cũ

hiu hắt tiếng Thu buồn

mùa xa lắm còn chôn bao ước hẹn...

giờ đêm trăng vàng khóc lẻ loi

Mùa Thu heo hút

tóc em vướng ngang trời

để một người mãi ngồi ôm dĩ vãng

con phố gầy run rẩy chiều Đông

Bước đêm chùng giá lạnh

ngọn đèn đêm xô dạt bước chân

đã mịt mù lối xưa quên dấu

còn ta - Sài Gòn đếm nhip chông chênh.

Jos NHẬT QUANG

UỐNG NƯỚC NHỚ NGUỒN - THƠ NHẤT HÙNG

 

NHỚ VỀ QUAN HỌ. - THƠ NHÃ MY, NHẠC PHAN NI TẤN

NHỚ VỀ QUAN HỌ

THƠ NHÃ MY

NHẠC PHAN NI TẤN

HOÀ ÂM TRẦN NHÀN

TRÌNH BÀY QUỲNH LIÊN

VIDEOCLIP HUỲNH TÂM HOÀI

NHỚ VỀ QUAN HỌ 

Trăng nghiêng đậu xuống mạn thuyền 

Bơi theo câu hát giao duyên trữ tình

Lẳng lơ ánh mắt đen huyền

Cái ô khép nép chúng mình che chung

Ai về quan họ hội Lim

Thiết tha câu hát đi tìm bóng xưa

Áo the quần lĩnh yếm đào

Nón quai thao chạm má hồng thêm xuân

Chùng chình nửa bước nửa dừng 

Bồng bềnh câu hát người ơi  đừng về 

Trăng mơ sóng toả sánh đôi ngọt lòng

Ơi câu quan họ thanh trong

Lửng lơ  gợi nhớ tơ lòng ngẩn ngơ

Hội Lim nhớ hẹn chờ mong

Đừng như duyên cạn não lòng trầu cau 

NHÃ MY

MỖI NGÀY - THƠ KHÊ KINH KHA

  

 

MỖI NGÀY

(Riêng cho DP)

 

mỗi ngày anh tặng em nụ hồng thơm

những nụ hồng mọc trên mảnh vườn tình yêu đời anh

những nụ hồng chứa đầy tình anh nồng nàn

nở đầy hương tình giữa đời em

cho tình mình thêm mặn nồng

cho đời mình mãi mãi ngát hương yêu

nhé em yêu ơi

 

mỗi ngày anh tặng em những lời tình

những lời tình dịu nồng từ đáy tim anh

mà bao năm anh ấp ủ trong lòng

để xóa tan đi bao muộn phiền em cam chịu

xóa dịu đi bao gian nan em gánh mang

những lời tình ươm mầm yêu đương

cho tình mình từ nay và mãi mãi đến ngàn sau

mình chung lối và mình chung đời

hỡi em yêu ơi

 

mỗi ngày anh tặng em những nụ hôn

những nụ hôn nồng cháy của riêng anh

những nụ hôn dài hơn hơi thở

những nụ hôn chan chứa tình lứa đôi

những nụ hôn thoa dịu hồn em trong những tháng ngày mưa gió

những nụ hôn nồng ấm ru đời tình nhân

những nụ hôn chỉ dành riêng cho em thôi

em của anh ơi

 

mỗi ngày anh tặng em vòng tay ôm tình ái

những vòng ôm âu yếm anh trân qúy

cho ấm áp cuộc tình này

chỉ dành riêng cho em thôi

hôm nay và mãi mãi đến ngàn sau

nhé em yêu ơi

 

mỗi ngày anh tặng em những vun sới

những vun sới mặn nồng của tình ta

đã từ lâu anh cặm cụi chăm sóc

vun sới một đời bên nhau

một đời sẻ chia một đời gắn bó

một đời hạnh phúc trong tình thủy chung

dù mai đây trái đất này có vỡ tan thành vạn mảnh

anh vẫn mãi vun sới cho tình mình

cho tình mình vĩnh cửu thiên thu

em của anh ơi

 

mỗi ngày anh nguyện cầu ơn trên

cho tình mình như hoa lá mọc khắp đời ta

cho em mãi yên vui trong khung trời anh

cho anh mãi yên lành trong rừng tóc tình em

cho chúng mình mãi tựa nhau trên từng bước chân đời

vì đời này đâu có nghĩa gì

khi tình đôi ta không ghé bến trăm năm

 

mỗi ngày anh lặng yên nhận lãnh tình em

tình em trao như nắng ấm giữa trời bao la

tình em trao anh trân quý trong tim mình

tình em trao xóa dịu bao gian khó

tình em trao may vá lại đời anh

xin cảm ơn em

xin cảm ơn đời

một đời anh mãi có em

một đời em mãi bên anh

 

mỗi ngày anh thầm gọi tên em

em của anh – em của kha ơi

anh gọi mãi để thấy đời thật vui

anh gọi mãi để thấy tình thật say

để anh thấy mùa xuân trong từng ngày tháng

để anh thấy cuộc đời thật đáng sống

vì đời đã có em trong tình anh

vì đời mãi có chúng mình yêu nhau

em yêu … em yêu ơi

 

mỗi ngày anh xin tạ ơn đời

đời đã mang em đến trong đời anh

từ nay trên khắp đường đời

có tình đôi ta

như sóng biển

vỗ hoài ngàn năm

 

                   

 KHÊ KINH KHA 

ĐẾM SẦU THEO EM - thơ DIỄM HƯƠNG, nhạc PHAN NI TẤN

ĐẾM SẦU THEO EM

THƠ DIỄM HƯƠNG

NHẠC PHAN NI TẤN

HOÀ ÂM ĐỖ HẢI

TRÌNH BÀY HỒNG NHIÊN

MÙA ĐÔNG CUỐI ĐÃ VỀ - TRẦN HỮU NGƯ

 

MÙA ĐÔNG CUỐI ĐÃ VỀ

Bốn mùa Xuân, Hạ, Thu, Đông… Mùa Đông là mùa cuối cùng trong bốn mùa.

Nhạc viết về mùa Đông ít hơn nhạc Xuân, Hạ, Thu. Và trong số những nhạc sĩ miền Nam không phải nhạc sĩ nào cũng viết được nhạc mùa Đông.

Trong trí nhớ nhỏ nhoi của tôi, tôi chỉ nhớ:

-Mùa đông binh sĩ (MĐBS-Phan Huỳnh Điểu)

-Đêm đông (ĐĐ-Nguyễn Văn Thương)

-Chiều đông (CĐ-Phạm Duy-Cung Trầm Tưởng)

-Sầu đông (SĐ-Khánh Băng)

-Ngụ ngôn mùa đông (NNM Đ-Trịnh Công Sơn)

-Sương lạnh chiều đông (SLCĐ-Mạnh Phát)

-Một chiều đông (MCĐ-Tuấn Khanh)

-Mùa đông của anh (MĐCAN-Trần Thiện Thanh)

-Nỗi nhớ mùa đông (NNMĐ-Phú Quang-Thảo Phương).

Và tôi biết còn có vài mươi bài viết về mùa đông của những nhạc sĩ đổi đời sau 1975, nhưng những bài hát về mùa đông này là “rét đậm, rét hại”, nên tôi không nhắc để nhớ trong bài viết ngắn này.

1-MÙA ĐÔNG BINH SĨ (MĐBS - Phan Huỳnh Điểu)

Trước khi vào nhạc mùa đông đã nêu trên, cá nhân tôi, tôi xin ghi lại như sau:

-MĐBS được hát vang trong thời kháng chiến. Sau 1954, miền Nam cũng hát bài hát này (họ qua mắt chính quyền bằng cách đó là những bài nhạc tiền chiến), nhưng sau 1954, miền Bắc cấm hát nhạc phẩm này (?):

“… Ca khúc MĐBS được nhạc sĩ Phan Huỳnh Điểu viết từ mùa đông năm 1946. Những ca từ trong bài hát này đầy bi thương ai oán, êm đưa trong giai điệu Lento Gamme La Thứ-vốn là Gamme buồn-làm cho bài hát càng buồn thêm.

Hỏi:

-MĐBS buồn đến như vậy, làm sao bộ đội đánh Tây?

Phan Huỳnh Điểu:

-Các bà mẹ hậu phương bảo phải viết sự thật như thế, dùng nó để vận động đồng bào quyên góp ủy lạo chiến sĩ. Mà tôi đâu có cường điệu? (Ông thoáng buồn…)

Năm mươi năm đã đi qua, MĐBS cũng đã đi qua…, bây giờ nó nằm ở đâu, ai hát? Và từ năm 1975 đến nay MĐBS đã mất tích mặc dù bản nhạc được in trang trọng trong quyển sách THUYỀN VÀ BIỂN, nói về cuộc đời và sự nghiệp sáng tác của nhạc sĩ Phan Huỳnh Điều.

“… Miền sơn cước gập ghềnh gió ào ào

Muôn quân Nam ngoài mưa gió thét gào

Đường đi đầy cheo leo bên núi cao

vang tiếng hò giữa mưa đông

Trời rét toán quân binh không ngại ngùng cơn gió bão tê tái lòng…”

(Trích trong Tùy bút NHỮNG BÀI CA ĐI QUA TÔI TRONG CHIẾN TRANH-Trần Hữu Ngư).

2-ĐÊM ĐÔNG (ĐĐ - Nguyễn Văn Thương):

“… Có một số ca khúc viết về mùa đông, nhưng riêng ĐĐ, một bài hát đẹp về ca từ lẫn giai điệu, hay đến nỗi mà người ta quên hết những bài hát khác của ông, chỉ cần ĐĐ là đủ nhớ Nguyễn Văn Thương. Cũng cần nhắc lại rằng khi ĐĐ ra đời, khoảng thời gian 1943, mang giai điệu Tango, nhưng ca sĩ Bạch Yến khi hát đã đổi sang Slow Rock. (Thời ấy chỉ có Fox Trot, Valse, Tango, Boston, sau năm 1950 mới có Slow Rock và các nhịp điệu khác). Mãi cho đến năm 1982, NS Nguyễn Văn Thương mới gặp ca sĩ Bạch Yến tại Pháp, người ca sĩ đã làm hàng triệu trái tim ngây ngất vì ĐĐ.

Ca sĩ Bạch Yến đã xin lỗi tác giả ĐĐ, vì chưa được phép mà “dám chơi” ĐĐ bằng Slow Rock. Nhưng NS Nguyễn Văn Thương đã tha lỗi cho ca sĩ Bạch Yến, một thứ “lỗi” mà chính tác giả cảm thấy hài lòng!

Nhắc lại việc này, để thấy rằng bài hát hay không chỉ đẹp ở ca từ mà phải tốt cả về giai điệu:

“…Chiều chưa đi màn đêm rơi xuống

Đâu đây buông lững lờ tiếng chuông

Đôi cánh chim bâng khuâng rã rời

Cụm mây xám về ngang lưng trời…”

Nói về thời tiết thì không phải mùa đông nào cũng có nhiều gió. Nhưng riêng nhạc phẩm ĐĐ đã tràn ngập gió. Gió và gió được “thổi” vào những nốt nhạc “móc đôi”, và cũng chính gió đã làm ĐĐ bất hủ với thời gian:

“… Gió nghiêng chiều say

Gió lay ngàn cây

Gió nâng thuyền mây

Gió gieo sầu miên

Gió đau niềm riêng

Gió than triền miêm…”

(Trích trong Tùy bút NHỮNG BÀI CA ĐI QUA TÔI TRONG CHIẾN TRANH)

3-CHIỀU ĐÔNG (CĐ - Phạm Duy-Cung Trầm Tưởng):

Một bài hát rất ít người biết. Đây là ca khúc phổ thơ mà những “nhạc sĩ thích phổ thơ” phải kêu là “Sự phụ”:

“… Chiều đông tuyết lũng âm u

Bâng khuâng chiều tới tiếp thu trời buồn

Ngày đi tàu cũng đi luôn

Ga thôn trơ nỗi băng nguồn héo hon

Phường xa nhịp sắt bon bon

Tàu như dưới tỉnh núi non vọng ầm

Nhà ga dột mái lâm râm

Máu đi có nhớ hồi tâm chiều nào

Một mình tôi với tuyết non cao

Với cồn phố tịnh buốt vào thịt da…”

4-SẦU ĐÔNG (SĐ - Khánh Băng):

Một ca khúc gắn liền với Hùng Cường:

“… Chiều nay gió đông về

Dừng chân trên bến xưa

Đời trai gió sương

Về thăm cố hương tìm bao nhớ thương

Mà sao phố phường vắng

Tình sầu lạnh buốt đêm trường…”

5-NGỤ NGÔN MÙA ĐÔNG (NNMĐ - Trịnh Công Sơn):

Bài hát NNMĐ trong toàn tập ca khúc phản chiến, thân phận, tình yêu… do Khánh Ly ca, bài ca của những mùa đông chiến tranh:

“… Một ngày mùa đông

Một người Việt Nam

Ra bên giòng sông

Nhớ về cội nguồn

Nhớ về đoạn đường

Từ đó ra đi

Nhớ về biển rộng

Thuyền ghe lướt sóng

Nhớ về nghìn trùng

Nòi giống của chim

…

Một ngày muà đông

Trên con đường mòn

Một chiếc xe tang

Trái mìn nổ chậm

Người chết hai lần

Thịt da nát tan…”

6-SƯƠNG LẠNH CHIỀU ĐÔNG (SLCĐ - Mạnh Phát):

SLCĐ được Mạnh Phát viết từ năm 1950, nhưng mãi đến 10 năm sau 1960, nhạc phẩm này mới được phổ biến rộng rãi qua các đài Phát thanh:

“… Chiều xưa phai nắng dấu mòn đưa lối

Soi bóng chung đôi mà hóa chia phôi

Sương lạnh chiều đông vương tiếng thở

Của người nguyện đợi chờ

Nghẹn ngào giờ tiễn đưa

Chợt thấy lòng như rớt giữa hư vô

Đưa tiễn nhau đi ngại những đêm mưa…”

(Rất tiếc, bây giờ có nhiều ca sĩ hát không tới, sai Ton trong hai câu: “Của người nguyện đợi chờ/ Nghẹn ngào giờ tiễn đưa”, đã làm bài hát “sượng”!

7-MỘT CHIỀU ĐÔNG (MCĐ - Tuấn Khanh):

Việt Nam có tới hai nhạc sĩ Tuấn Khanh. Xin thế hệ nhạc sĩ sau đừng trùng tên với Phạm Duy, Văn Cao, Trịnh Công Sơn… nhé!

MCĐ của Tuấn Khanh (có tóc):

“… Dù mai anh đưa em về

nơi không mái tranh xa xôi lạnh lùng

Một đêm có ánh sao trời cao tim nao nao

Đường về xôn xao

Rồi mai đây ai đưa em về nơi ấm êm trăng soi đầy thềm

Nhìn nhau khẽ nói câu:

Thời gian trôi qua mau không phi lạt nhau…”

8-MÙA ĐÔNG CỦA ANH (MĐCA - Trần Thiện Thanh):

MĐCA được Trần Thiện Thanh viết năm 1971.

Trần Thiện Thanh có cái lợi thế của anh: Anh là ca sĩ, nên nhạc anh anh hát, cũng như Duy Khánh, hai người này vừa là nhạc sĩ vùa là ca sĩ, rất thành công ở hai lĩnh vực này.

“… Ngày nào anh yêu em

Anh đã quên trong cay đắng tuyệt vời

Ngày nào em yêu anh

Em hãy quên với trời hạnh phúc mới

Em ơi đông lại về từ trăm năm lạnh giá

Tim anh như ngừng thở từ sau ân tình đó

Em nghe không

Mùa đông mùa đông…”

9-NỖI NHỚ MÙA ĐÔNG (NNMĐ - Phú Quang-Thảo Phương):

MNMĐ, nhạc Phú Quang, thơ Phương Thảo, một thời làm rung động những trái tim yêu Hanoi:

“… Dường như ai đi ngang cửa

Gío mùa đông bắc se lòng

Chút lá thu vàng đã rụng

Chiều nay cũng bỏ ta đi

Nằm nghe xôn xao tiếng đời

Mà ngỡ ai đó nói cười

Bỗng nhớ cánh buồm xưa ấy

Giờ đây cũng bỏ ta đi

Làm sao về được mùa đông

Giòng sông đôi bờ cát trắng

Làm sao về được mùa đông

Để nghe chuông chiều xa vắng

Thôi đành ru lòng mình vậy

Vờ như mùa đông đã về…”

Chín bài hát về mùa đông, theo quan niệm dân gian con số 9 là số đẹp!

Tôi viết bài này:

-Dường như mùa đông đã về.

TRẦN HỮU NGƯ

(Xóm Gà Giadinh, 12.11.2024)

KHÁCH TRẦN - THƠ TRẦN NGỘ

 

KHÁCH TRẦN

Ta chỉ là một khách trần

Ghé vào mắt ai mỗi buổi

Cái hồn không tên

Cái thân không tuổi

Lạ lùng như chưa từng trải

Dáng ngây ngô

Trông như thuở lên mười

Và thẹn thùng trên màu má tươi mươi

Rất thùy mị và hiền lành biết mấy...

Đời sáng trog như trăng rằm lộng lẫy

Mộng đơn sơ xin hãy cứ yêu đời

Người bên ta

Ta bên người

Giữa mênh mông

Nghìn trùng phây but

Nửa khi quên

Nửa lúc nhớ không chừng

Biết chuyện nhà bên vui

Thì xin gởi hoa chúc mừng

Nghe lòng mình bên khổ

Cùng chia sẻ nỗi buồn

Anh và em giữa thế giới đại đồng

Mình xích lại gần nhau cho nụ hồng tươi thắm !

TRẦN NGỘ

3.10.2024

HỮNG HỜ - NHẠC LÊ HỮU NGHĨA , LỜI THY LỆ TRANG

HỮNG HỜ

Nhạc được trích Từ nhạc phẩm Không lời INDIFFERENCE . 

Nguyên gốc INDIFFERENCE  là một bài nhạc Valse, nhịp rất nhanh.Ns LÊ HỮU NGHĨA trích và viết lại thành điệu Slow nhịp chậm

Lời THY LỆ TRANG 

Tiếng hát NGỌC QUY&KANA NGỌC THUÝ

Sản xuất SONAR PRODUCTION

MIỀN LA THỨC - THƠ MẶC PHƯƠNG TỬ

 

MIỀN LA THỨC

Có một con cò trắng

Giữa hồn đêm thủy tinh

Bên dòng sông tĩnh lặng

Ngẫm đôi bờ tử sinh.

Cô một vầng Nguyệt sáng

Đêm Huyền ảo khói sương

Lung lĩnh miền lá thức

Hương trời đất mười phương.

Westminster 21/11/2024

MẶC PHƯƠNG TỬ

NẮNG LÊN XÓM NGHÈO - NHẠC PHẠM THẾ MỸ.

NẮNG LÊN XÓM NGHÈO

Sáng tác: PHẠM THẾ MỸ

Trình bày: PHÚC DUY

 Đạo diễn: Hải Đăng

 Thu Âm: HTS Recordings 

 Mix & Master: Đông Nguyễn Studio 

 Vũ đoàn: Đại Dương

 Make up & Hair: Hiếu Lê

 Dựng phim | Graphic Design: Team Phúc Duy

 Sản xuất: PHÚC DUY ENTERTAINMENT

Copyright ©2024 Phúc Duy Entertainment. All rights reserved.

NGANG QUA TRƯỜNG CŨ - THƠ MẶC PHƯƠNG TỬ

 

NGANG QUA TRƯỜNG CŨ

Hôm nay nghe nỗi niềm riêng

Khi ngang trường cũ chiều nghiêng nghiêng buồn

Bạn bè mỗi đứa một phương

Chia tay từ buổi mùa hương thu nào.

Đứa thì vui kiếp cần lao

Đứa lo công tác, đứa vào kinh doanh

Đứa thì lấm bụi đô thành

Bôn ba cuộc sống chạy quanh nẽo đời.

Cũng từ lớp học nầy thôi

Mà sao mỗi đứa phương trời khác nhau

Ai đi đâu, ai về đâu

Vẫn là xanh của một màu quê hương.

Chiều nay ngang qua sân trường

Mây về xóm nhỏ, nắng vương cuối trời

Thầy xưa, bạn cũ đâu rồi...

Chỉ âm thầm bước nhớ thời xưa xa.

Ngày Nhà Giáo - Nhớ Một Thời

MẶC PHƯƠNG TỬ.

HAI MƯƠI MƯỜI MỘT - THƠ PHẠM QUANG TRUNG

 

Cre. Dome

HAI MƯƠI MƯỜI MỘT*

ngồi đây rồi nhớ Sài Gòn

nhớ mưa mười một nhớ đường về xa

bấm tay đầy tuổi tôi là

cây khô nhánh mỏi chiều tà bóng ai

ngồi đây bóng rớt xuống ngày

bạn bè chúc tuổi mới hay đã già

tóc râu màu nắng phôi pha

ừ mai dầu có thiết tha cũng rồi

ngụm cafe đắng tê môi

lá rơi ký niệm đầy vơi thuở nào

gõ thìa âm hưởng ly tao

thủy tinh vành cốc biết đau giận hờn

nói khào dăm chuyện cố nhơn

mà nghe sao thế từng cơn não nề

kéo dài sợi nắng lê thê

buộc màu tóc bạc đường quê xa dần

ngồi đây phố thị thật gần

ngựa xe xuôi ngược bao lần nhìn theo

tàn thu lá úa bay vèo

đưa tay đón bắt trong veo hạt sầu

mai ra ở bến sân tàu

chờ xe một chuyến đi vào du ca

hai mươi mười một an hoà

thân du tử ngựa hồng qua sân đình

ngồi đâu lặng lẻ một mình

nhớ hoàng hôn tiếc bình minh trong đời

dăm dòng lục bát đơn côi

bài tưởng nhớ Sài Gòn tôi ngậm ngùi

PHẠM QUANG TRUNG

*ngày thầy giáo ở quê nhà

ngày tuổi tôi đến bên đời (my birthday)

TUỔI THƠ NGÀY ẤY - TRUYỆN NGẮN CỦA KHA TIỆM LY

 

TUỔI THƠ NGÀY ẤY

Như đã hẹn, tôi ra sau hè thì thấy thằng Tửng ngồi đợi ở gốc cây sầu đâu bên đất ôn Bảy Nghĩa tự lúc nào. Thấy tôi, nó ngoắc lia lia, miệng gọi không ra tiếng nhưng tôi biết nó nói: “Lẹ đi, lẹ đi!”. Tôi nhìn quanh, không thấy ai, bèn vọt theo nó, đến bờ đìa thì thấy thằng Bé, thằng Xoài ngồi dưới lùm trâm bầu đợi tự bao giờ. Thằng Bé vốn khó chịu, nhăn nhó với tôi:

- Đợi mày thấy mẹ!

Tửng không bằng lòng:

- Tụi mày ở đây mát rượi còn la, tao ngồi đợi nó cả buổi ngoài nắng tao còn không nói kìa.

Trong đám những đứa tụi tôi, tôi khoái thằng Tửng nhất. Nó hay giúp đở bạn bè, không nệ công, và hay “binh” tôi. Trái hẳn với tôi, tôi muốn đi đâu phải xin phép cha mẹ hoặc anh chị, nhưng không lúc nào cũng được cho phép. Chẳng hạn những buổi trưa như thế này thì có nước trốn đi mà thôi! Còn thằng Tửng, tôi thấy thời gian của nó ở nhà chỉ có lúc ăn cơm và lúc ngủ thôi! Tối ngày nó long nhong ngoài đường, với vài đứa bạn mà nó rủ được, bằng không thì một mình, nó cũng tắm sông, mò cua, bắt cá, bắn chim….

Nó lại có nhiều tài vặt, gan dạ, xông xáo, cái gì khó khăn nó luôn làm đầu nên tụi tôi tự bầu nó làm “đầu đảng” lúc nào cũng không biết.

Nó bất hàm về phía thằng Xoài và thằng Bé:

- Tụi bây quơ củi đi!

“Củi” là mấy nhánh trâm bầu bị gãy vụn, khô queo từ lâu.

Trong lúc đó, nó lôi ra từ một hốc bí mật một mẻ nồi bể và gần chục cái trứng vịt. Nó kê bếp bằng ba cục đất sét đã nắn thành hình ông táo từ trước, mẻ nồi bể làm… nồi. Nó không sai tôi mà tự đu mình xuống đìa múc đầy một mẻ nước. Thế là món hột vịt luộc bắt đầu. Nhìn vào bếp nồi tự chế, tôi thích thú lắm. Những nhánh trâm bầu khô lâu ngày chỉ đợi có lửa là có dịp cháy phừng phừng , chẳng mấy chốc nước sôi sùng sục, xô đẩy các trứng vịt vào nhau kêu lục cục. Tôi hỏi câu vô duyên:

- Trứng vịt đâu mà bây có nhiều vậy?

Thằng Bé khó chịu nhìn tôi, nó nghĩ tôi nghi chúng nó ăn cắp. Thằng Tửng đáp:

- Thì vịt chạy đồng đẻ rày thì mình lượm. Bữa nào mày đi lượm với tao.

Một lát nó quay qua bảo thằng Bé và thằng Xoài:

- Được rồi đó! Tụi bây vớt ra để nguội đi! Coi chừng phỏng đó nghe!

Thằng Xoài làm thinh, còn thằng Bé vốn hay nạnh hẹ, bực bội:

- Sao mày không sai thằng An. Mày sai tụi tao hoài vậy?

Trong bọn bốn đứa mà cá tánh mỗi đứa đều mang một bản chất riêng. Thằng Tửng thì như đã nói, thằng Xoài thì cầu an, ít nói, thằng Bé thì nhỏ mọn ganh tị, còn tôi thì bởi con nhà “bán tiệm” nên có chút máu công tử, không làm gì ra hồn. Thế mà cả thời thơ ấu chúng tôi lại luôn bên nhau chơi thân với nhau mới là kỳ! Tửng nói với Bé:

- Nó mà làm được cái gì? Lụi hụi bị phỏng nước sôi thì khổ. Mầy sao ưa nạnh hẹ quá.

Đó là một trong những bữa ăn thịnh soạn của chúng tôi.

Quê tôi lúc ấy nghèo lắm (1956). Nói “nghèo” là nghèo áo quần, xe cộ chớ bữa cơm nào cũng cơm trắng cá tươi (heo còn ăn gạo , huống chi người!).Tôi là con nhà “khá” nhất, lại con nhà “bán tiệm” nên coi sách sẽ nhứt!Trẻ con bốn tuổi còn ở truồng nhong nhỏng, đầu hớt trọc là chuyện thường. Tôi và thằng Bé còn học chữ, thằng Tửng và Xoài đã nghỉ khi xong hết lớp tư. Cha mẹ chúng tôi thời ấy ai mà cho con học để “biết chữ với người ta”, đã là có quan niệm tiến bộ! “Biết chữ” có nghĩa là “biết đọc biết viết”, vì thế, khi học hết lớp tư (lớp hai bây giờ), coi như đã đạt yêu cầu!

Người ta bảo, muốn biết mức sống địa phương ấy như thế nào thì cần xem cái chợ và trường học ở nơi đó: “Chợ” làng tôi là một nhóm người mà kẻ mua người bán không quá ba mươi! Còn trường học thì có hai lớp, lớp năm và lớp tư mà số học sinh chưa bao giờ đạt được sỉ số quy định, và cũng không bao giờ thiếu những học sinh vắng mặt một hai ngày với lý do khá buồn cười: Ở nhà giữ em, phụ “bỏ mạ” cho công cấy, và cả… ăn đám giỗ! Có bạn chín mười tuổi mới vào học lớp năm. “Đồ chơi” trẻ em được hình thành bởi trí tuệ công nghiệp, dù rất đơn giản như trái banh, súng bắn nước là một mơ ước, thèm thuồng của chúng tôi. Nhưng giải trí vốn là nhu cầu nên chúng tôi phải mài mò, tự chế. Lấy dây chuối khô quấn tròn nhiều lớp lại làm banh; lấy ống trúc làm ống thụt để bắn nước. Tìm cái lon sữa bò để làm xe đẩy, hay tìm một cái chai để nuôi cá lia thia cũng khó hơn lên non tìm ngà hay xuống biển tìm ngọc trai! Bởi sữa vốn là thức ăn của con bệnh nhà giàu, và khi dùng xong, họ lại dùng lon không … để lường gạo nấu cơm! Còn chai không, có nhà không có chai đựng nước mắm, dầu lửa thì có đâu để chúng tôi chơi?

Bù lại chúng tôi có những trò chơi giải trí mà “trí tuệ công nghiệp” không đáp ứng được, như thả diều, tắm sông, bắt cá… đã tạo một ấn tượng sâu sắc trong suốt cuộc đời.

Ăn xong, Tửng lôi ra một bụm đạn vo tròn bằng đất séc, lại bảo Bé và Xoài:

-Tụi bây móc bùn rồi vò một mớ đạn để mai mốt xài. Xong rồi đi ăn vú sữa.

Không phải là lần đầu tiên nên chúng tôi biết việc sắp diễn biến như thế nào?

Với cái ná thun là vật bất li thân mà lúc nào Tửng cũng đeo ở cổ là một dụng cụ vô cùng độc đáo để nó bắn chim và bắn vú sữa. Cũng là vũ khí lợi hại dành cho những con chó dai mồm.

Phải nói nó là tay thiện xạ như thần. Lũ chúng tôi len lõi vào đầu làng đến cuối xóm, đến đâu lũ chó cũng không ưa, chúng tôi đi đàng hoàng mà trong nhà chúng lại ùa ra như muốn ăn tươi nuốt sống. Trong tay nó lúc nào cũng kẹp ba hòn đạn; lập tức nó “pặc…pặc..pặc” ba cái liên tiếp là chúng “ẳng…ẳng” chạy trối vào nhà: Đạn vào mũi vào mắt thì làm sao chịu thấu! Dần dà quen mặt, hễ gặp chúng tôi chúng đều chạy vào cổng lắm lét đứng nhìn.

Núp ở ngoài rào nhà nào có vú sữa, thường là giả bộ nghỉ. Chúng tôi quan sát trái nào thâm kim, lán bóng. Nó “pặc” một cái là “bịch” xuống ngay. Mười lần không sai chạy! Và một thằng chỉ cần tỉnh queo vào lượm. Lượm trái rụng dập nát mà tội tình gì! No bụng, chuyến về thường tàng tàng nói chuyện năm trên, một lần đến hàng rào keo đất lè tè. Tửng bảo:

- Xả bọng tụi bây! Coi thằng nào “bắn” xa hơn.

Lập tức bốn “cây súng” cố sức bắn nước cho xa chừng nào tốt chừng nấy. Bỗng nghe tiếng la:

- Ui a! Ao ụi ây ái ô ình ao? (Ui da! sao tụi bây đái vô mình tao)

Bốn “cây súng” tự động hạ cần. Chúng tôi biết người nói đó là ai, bèn nhảy qua rào, thằng Sứt chìa cái lưng đầy vết roi vọt, và cái đầu còn dính đầy nước đái, lập lại:

- Ao ụi ây ái ô ình ao?

Chúng tôi nhìn nhau ái ngại rồi một lượt cởi áo ra lau cho nó:

- Xin lỗi nha Sứt, tao không thấy mày ở đây.

Sứt là tên của người bạn học cùng lớp năm với chúng tôi. Sau khi “biết đọc biết viết”, nó nghỉ học vì nhà nghèo mà cũng có thể vì chịu không nỗi bao lời châm chọc, bị nhại theo tiếng nói ngọng, và cũng vì cái môi sứt vô thẫm mỹ độc nhất trong làng của nó.

Nhìn chiếc lưng trần đen nhánh đầy vết roi ngang dọc còn rướm máu. Tôi hỏi:

- Lưng mầy sao vậy?

Sứt buồn buồn:

- Ôm a ao ắt ỏ ỏng ủ o âu ăn, ị à ủ ánh. (hôm qua tao cắt cỏ không đủ cho trâu ăn bị bà chủ đánh)

Chúng tôi rưng rưng trong lòng, nó tiếp:

- Ồi ãy, ụi ây ái ô ưng ao, át ạt. (hồi nãy tụi bây đái vô lưng tao, rát rạt)

Chúng tôi lặng thinh, nỗi hối hận len vào trong lòng mỗi đứa mỗi khác, và thấy thương nó vô cùng, nó mới chín tuổi đã đi ở đợ cho người, bị đòn roi tơi tả.

Không biết dũng khí từ đâu, tôi nói với Sứt và lệnh cho ba đứa kia:

- Mầy vô mát ngồi nghỉ, để tụi tao cắt cỏ giùm mầy. Nè tụi bây! Mình phụ cắt cỏ giùm bạn Sứt đi!

Lần đâu tiên tôi ra lệnh và được tụi nó nghe răm rắp./.

KHA TIỆM LY