BLOG CỦA NHÃ MY: VÀ THUỞ ẤY

Thứ Ba, 13 tháng 8, 2024

VÀ THUỞ ẤY - TRẦN HỮU NGƯ

VÀ THUỞ ẤY…

   Nếu tính cuộc đời của một đời người, thì chắc chắn rằng, tuổi còn cắp sách đến trường là tuổi đẹp đẽ nhất. Và tuổi học trò cũng đã đem nhiều hứng thú cho nhà văn nhà thơ để viết nên những tác phẩm đi vào lòng tuổi trẻ khó mà quên được. Và âm nhạc cũng đã không quên viết về tuổi còn đi học. Nhưng có điều là, không phải nhạc sĩ nào cũng viết được về đề tài này? 
   Nói về “Nhạc học sinh” thì có lẽ nhạc sĩ Thanh-Sơn đứng đầu danh sách cả hai miền Nam-Bắc về số lượng cũng như chất lượng?
   Cố nhạc sĩ Thanh-Sơn tên thật là Lê-Văn-Thiện. Sinh năm 1940 tại Sóc- Trăng, mất năm 2012 tại Saigon. Anh còn có bút danh Sơn-Thảo. Phần đông những người viết nhạc, trước khi thành nhạc sĩ họ là những ca sĩ, và Thanh-Sơn cũng là ca sĩ khi anh vừa mới tròn 17 tuổi (Trong một lần tuyển lựa ca sĩ của đài phát thanh Saigon. Xin lỗi vì lâu quá nên không nhớ năm).
    Nhạc sĩ Thanh-Sơn đã sáng tác (theo thống kê  trên mạng: Trước 1975 gần 100 bài, sau 1975 cũng gần con số ấy). Đây là một nhạc sĩ miền Nam sáng tác rất đều tay, vì ở hoàn-cảnh nào Thanh-Sơn cứ làm theo chức năng của một người nhạc sĩ. Với 200 bài hát thì chỉ đứng sau Phạm Duy, Trịnh Công Sơn, Hoàng-Thi-Thơ, Lam-Phương? Nhân việc này, tôi xin thưa rằng: Cho dù nhạc sĩ nào, có sáng tác được bao nhiều là không quan trọng, chỉ quan trọng những bài hát được nhiều người hát, nhiều người thuộc, ai cũng biết, nổi tiếng vượt thời gian. Tôi tính “Phẩm” chớ không tính “Lượng”, “Lượng” chỉ để làm tổng kết cuộc đời sáng tác của nhạc sĩ để nhận huy-chương, và tôi nói nhạc sĩ X, Y… chỉ có bao nhiêu bài hát là nằm trong ý này.
   Đã có thực 200 ca khúc , nhưng người nghe chỉ chú ý đến những bài hát viết về “Tuổi học trò” : Ba tháng tạ từ, Hạ buồn, Lưu bút ngày xanh, Nỗi buồn hoa phượng, Tình học sinh… Chỉ bao nhiêu đó cũng đủ làm nhạc sĩ rồi! Và hình như người đời biết nhạc sĩ Thanh-Sơn qua “Nỗi buồn hoa phượng” ! Và cũng thành thật xin lỗi mà nói rằng: Có không ít bài hát, hát một lần rồi cất vào…tủ. (Tôi đã có viết bài: “Có những bài quên không bao giờ ca” là nói về những bài hát chỉ hát một lần!).
   Riêng bài hát “Nỗi buồn hoa phượng” đã được người ta nhắc đến nhiều trong tiếng hát và bài viết. Ở bài viết ngắn này, tôi xin nhắc nhớ “Lưu bút ngày xanh”, một ca khúc dễ thương ra đời từ năm 1962, Thanh-Sơn viết ở Đalat. Bài hát này chính hiệu “con nai vàng” Boléro,  viết ở Mi trưởng và Thứ xen kẽ nhau. Thường thì bài hát nào được viết đoạn A là Thứ, ở đoạn giữa B chuyển qua Trưởng (ĐK) rồi trở lại A Thứ cho đến hết. Bài hát nào viết theo công thức này thường là bài hát “gây ấn tượng” cho người nghe. Và cũng rất ít bài viết loại này.
   Ngày đi học, chúng tôi thường viết Lưu-bút mỗi khi hè sắp đến, mỗi khi sắp xa mái trường. Lưu-bút, một thứ văn hóa học đường, viết với lối văn “học trò” đọc thấy dễ thương. Đọc Lưu-bút để được xem “văn là người” chính xác đến 99%!
   Nghe lại “Lưu bút ngày xanh” để nhớ một thời tóc xanh, một câu chuyện tình học trò mà ngày nay tưởng  chỉ có trong cổ tích như : “mái đổ tường rêu”, “tiếng nói ngây thơ”, “đuổi bướm hái hoa”, “hoàng hôn rớt trên vai”, “nhặt hoa rơi mà không nói nên câu” “ngày hai đứa dìu nhau đến sân trường”… Hình ảnh ấy sao nó đẹp long lanh, đẹp thánh thiện, khó có ai làm vẩn đục một thời thanh xuân dưới mái trường của thuở ấy.




   Và thuở ấy trong “Lưu bút ngày xanh” :

   “… Lòng xao xuyến mỗi khi hoa phượng rơi
   Nhắc lại câu chuyện buồn
   Trường còn kia 
   Ôi mái đổ tường rêu nơi kỷ niệm êm ái
   Đâu dư âm của tiếng nói ngây thơ ?
   Ngày hai đứa dìu nhau đến sân trường
   Cùng đuổi bướm hái hoa trên cuối đường
   Tiếng cười vạn tình thương…”

   Đó chỉ là hiện tại, nhưng thời gian đã đem “hiện tại” ấy trở thành quá khứ :

   “… Và thuở ấy biết bao nhiêu buồn vui 
   Gói trọn theo tuổi đời
   Tình đẹp như trang giấy kết vần thơ
   Như một nụ hoa trắng
   Nhưng bao nhiêu yêu dấu đã phai mờ
   Thời gian nỡ vùi chôn tuổi học trò
   Người em gái mến thương nơi chốn nào
   Bao giờ mình gặp nhau…”

   Bài hát “Lưu bút ngày xanh” nếu tính đến năm nay 2021, nó đã tồn tại đúng nửa thế kỷ! Thế mới biết bài hát nào “hợp lòng dân” dù không “thuận lòng trời” nó cũng vẫn ngủ yên trong lòng người nghe, nếu dịp là nó thức dậy, cất tiếng.
   Hãy xem một thước phim quay chậm trong “Lưu bút ngày xanh” của một thời đã qua, kết thúc đời học sinh để đi vào đời :
   “... Ngày biệt ly hai đứa đứng nhìn nhau 
   Anh cài cành hoa tím
   Hoa xưa đây nhưng bóng dáng em đâu
   Dòng nhật ký đã ghi nốt tâm tình
   Và đôi lúc nhớ nhau lưu bút còn 
   Để lại chuyện buồn vui…”

   Và thuở ấy, Lưu-bút ngày xanh.
   Và bây giờ tôi nhớ nhạc sĩ Thanh-Sơn - một bó hoa tươi thắm gởi về anh - một người đã đi xa ! 

   

TRẦN HỮU NGƯ

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét