CÁ BÓNG DẶM - TỪ KẾ TƯỜNG

 

CÁ BỐNG DẶM

Cá bống dặm là gì? Đơn giản, cá bóng dặm là cá tạp, cá thập cẩm cỡ nhỏ, ở bạ không hang ổ, không theo đàn, không theo bầy như cá lia thia, bã trầu, bống trân, bống trứng, lòng tong, ròng ròng, cá sặc con và cả tép rong…tất tần tật lẩn trốn, tạm bợ trong cỏ lác, chân lúa, vạt năn bị “dặm”, đuổi bằng hai bàn chân hoảng sợ chạy ra rơi vào miệng cái rổ xúc to đùng là vướng bẫy, thành món cá bóng dặm kho tiêu, kho khô trong bữa cơm quê.

Ngày xưa đi bắt cá bóng dặm là lúc cực ăn, chỉ có trẻ con lội ruộng, ruộng bãi sông, ven rạch mới siêng bắt vì đây là một thú vui kết hợp với lợi ích gia đình của người nghèo. Và hồi đó, chỉ người nghèo mới ăn cá bống dặm kho khô, kho tiêu vì nó đơn giãn, dễ kiếm. Nhưng bây giờ muốn ăn cá bống dặm để để nhớ quê đối với người thành phố phải mất một khoảng tiền kha khá vì cá bống dặm là loài cá đồng, cá sống ngoài thiên nhiên, không ai nuôi được và là loại cá sạch, bắt bằng chân tay rất thủ công, cực nhọc nên bán mắc ở chợ. Còn ngay ở quê, do đồng ruộng bị thu hẹp, nguồn nước ô nhiễm cũng khó tìm được cá bống dặm. Và nếu đi chợ quê, may mắn gặp mớ cá bóng dặm bày ra trong cái rổ nhỏ trước mặt một bà, một chị bán cá nào đó dáng lam lũ giá nó cũng không hề rẻ. Tôi đã mua một mớ cá bống dặm chưa tới nửa ký lô mà giá đã 50.000 đồng ở chợ quê kho vừa một ơ đất.

Thời bắt cá bống dặm của tuổi thơ đã qua. Không phải vì chúng ta đã mất tuổi thơ, làm một người lớn đi xa mà chính vì cá bống dặm đã xa mờ, mất dần và chắc sẽ không còn tồn tại nơi đồng bãi, ruộng rẫy, sông sạch ngay ở chốn quê nhà do đồng ruộng đã thành vườn, thành vuông nuôi tôm và môi trường nước đã bị ô nhiễm nên loài cá bé mọn, mỏng manh trong thiên nhiên gắn liền với kỷ niệm tuổi thơ, ký ức đời người đã không còn đất sống.

Tôi lại lẩn thẩn nghĩ rằng sẽ không xa trong một tường lai gần với sự phát triển của công nghệ 4.0, trẻ con thành phố không biết con cá bống dặm hình dạng như thế nào là chuyện bình thường. Nhưng ngay như trẻ con quê tôi với chiếc điện thoại thông minh, lướt Tik Tok miệt mài và cày game bỏ ăn uống, quên học tập, ôn luyện kiến thức sẽ mờ mịt thú vui với thiên nhiên, con cá bống dặm tuổi thơ sẽ xa tắp ở chân trời ký ức, tro than kỷ niệm, sơ cứng cảm xúc. Tôi cho đó là một sự thiệt thòi của lớp trẻ sinh ra trong thời đại công nghệ. Chẳng phải lớp trẻ, mà người lớn cũng sẽ nhớ tiếc hương vị con cá bống dặm kho tiêu trong bữa cơm quê chất chứa bao nỗi niềm của người ly hương nhớ về cố xứ.

TỪ KẾ TƯỜNG